kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

ding omvat de opbouw van een nieuwe maatschappij. Het aantal
schoolkinderen steeg ver boven de duizend, doch wat had dat onderwijs
voor practisch nut? Waar ligt de oorsprong van de maatschappij?
In de bewerking van moeder aarde. Nutteloos verspilde
vaak de ambtenaar de werkkracht der bevolking in Herendienst.
Mandoers met een stuk hout aan een riempje moesten er voor
waken, dat ze hun dagtaak klaar kregen. En die bestond hier in,
dat ze enige vierkante meters per dag de grasjes wegplukten. Ze
zagen er geen nut van. Van de Gouverneur der Molukken kreeg ik
het gedaan, dat ik een stuk oerbos met hen zou openleggen waar
een proeftuin op zou komen. Wij namen proeven met katoen, koffie
en cacao. Er waren mogelijkheden. Maar wat een Gouverneur wil,
doet een plaatselijk ambtenaar nog niet, vooral als hij meent, dat dit
niet het werk der zending, maar het zijne is. En het dan verwaarloost,
omdat hij niets voor het volk voelt. Zo was de zaak.
Geneest de kranken! Welke zendeling grijpt de hem hier geboden
kansen niet: Met behulp van de bevolking bouwden wij een ziekenhuisje.
Een Sangirese verpleegster kwam er ons bij helpen.
Honderden kwamen om hulp van heinde en ver.
Elk jaar groeide het aantal posten. Heel West Jappen was na drie
jaar bezet. Oost Jappen riep, neen schreeuwde om goeroes, de eilanden
Koeroedoe en Nau bleven niet achter ... en dan was daar nog
Waropenkai.
Op Jappen trof men grote uitvoer van bosproducten aan, dit had
vele Chinese en Ambonese handelaren in het land gebracht.
Velen dezer Chinezen, waren met inheemse vrouwen gehuwd.
Meestal hadden de handelaren de dochters van dorpshoofden tot
vrouw genomen. Hierdoor werd hun handel ten goede beïnvloed.
De bewoner van Jappen was verzot op dansfeesten, „Roi's." De
feestgever gaf de feestnemer te eten en te drinken, de feestnemer
gaf de feestgever cadeaux. De Chinezen leverden de cadeaux aan de
feestnemers en het voedsel aan de feestgevers. De feestgevers betaalden
met de presenten de Chinezen. Door deze feesten hielden
de Chinezen het dorp in de schuld en waren ze verzekerd van de
bosproducten.
Op mijn tweemaandelijkse inspectietochten hield ik elke avond in
ieder dorp besprekingen met de mannen. Als vanzelf kwamen daar
de feesten ter sprake en in onderling overleg besloten wij ze te vervangen
met grote feesten die eens per jaar tussen Kerstmis en
Nieuwjaar gehouden zouden worden. Ieder zou f 0.50 inleggen in
een gemeenschappelijke pot en 't ene dorp zou 't andere dorp uitnodigen,
zodat het familieverband behouden bleef.
In het derde jaar, dat wij op Jappen waren, hadden wij reeds hon-
164