kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
komst, to<strong>en</strong> ze bezig was bij de waterval de was te do<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> zonnesteek<br />
<strong>en</strong> stierf.<br />
Drie jaar hebb<strong>en</strong> de beide mann<strong>en</strong> het daar vol gehoud<strong>en</strong>, to<strong>en</strong><br />
kond<strong>en</strong> ze niet meer teg<strong>en</strong> de moeilijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> teleurstelling<strong>en</strong> op<br />
<strong>en</strong> ging<strong>en</strong> he<strong>en</strong>.<br />
Toch liet m<strong>en</strong> het eiland niet los. Van herbezetting kon echter voorlopig<br />
niets kom<strong>en</strong>. Door e<strong>en</strong> moordzaak ontstond er e<strong>en</strong> vijandelijke<br />
verhouding tuss<strong>en</strong> twee dorp<strong>en</strong>, die 20 jaar duurde <strong>en</strong> veel<br />
slachtoffers eiste.<br />
In 1882 werd Z<strong>en</strong>deling Van Bal<strong>en</strong> voor Roon bestemd, <strong>en</strong> vanwege<br />
de gespann<strong>en</strong> toestand daar zou z<strong>en</strong>deling J<strong>en</strong>s hem vergezell<strong>en</strong>.<br />
Van Bal<strong>en</strong> bleef e<strong>en</strong> jaar op Mansinam om zich in de taal in te<br />
werk<strong>en</strong>. In die tijd stierf de vrouw van J<strong>en</strong>s, <strong>en</strong> deze kon to<strong>en</strong> met<br />
zijn beide kinder<strong>en</strong> moeilijk mee naar Roon. Beslot<strong>en</strong> werd daarom<br />
om Bink in zijn plaats te lat<strong>en</strong> gaan. Van Hasselt <strong>en</strong> J<strong>en</strong>s trokk<strong>en</strong><br />
op verk<strong>en</strong>ning uit. De Rooners voeld<strong>en</strong> er wel voor weer z<strong>en</strong>deling<strong>en</strong><br />
in hun midd<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> beloofd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> huis te bouw<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> de beide vijandige dorp<strong>en</strong> in.<br />
Het bleef echter bij e<strong>en</strong> belofte. Maand<strong>en</strong> later merkt<strong>en</strong> Van Bal<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> Bink, dat ze pas e<strong>en</strong> paar bom<strong>en</strong> geveld hadd<strong>en</strong>. De belofte om<br />
te bouw<strong>en</strong> werd nog e<strong>en</strong>s herhaald, nu door ander<strong>en</strong>.<br />
Lang moest<strong>en</strong> Bink <strong>en</strong> Van Bal<strong>en</strong> wacht<strong>en</strong> op reisgeleg<strong>en</strong>heid voor<br />
hun gezinn<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> er eindelijk e<strong>en</strong> scho<strong>en</strong>er versche<strong>en</strong>, vroeg de<br />
kapitein e<strong>en</strong> woekerprijs van f 1000.—. Om niet nog e<strong>en</strong>s maand<strong>en</strong><br />
te moet<strong>en</strong> wacht<strong>en</strong> probeerd<strong>en</strong> ze het geld bije<strong>en</strong> te krijg<strong>en</strong>.<br />
De scho<strong>en</strong>er bleek van alle ongemakk<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>. Twee maal per<br />
dag moest het lekke vaartuig leeggepompt, in de kleine bedompte<br />
hutt<strong>en</strong> was het niet uit te houd<strong>en</strong> <strong>en</strong> het dek moest gedeeld met de<br />
bemanning, die er ev<strong>en</strong>als zij hun potje kookt<strong>en</strong>.<br />
Na drie dag<strong>en</strong> arriveerde m<strong>en</strong> op Roon. Er was nog ge<strong>en</strong> huis, maar<br />
in drie dag<strong>en</strong> tijd stampt<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> hut uit de grond, waarvan de<br />
vloer e<strong>en</strong> halve meter helde <strong>en</strong> die later bij nieuwe <strong>en</strong> volle maan<br />
twee maal per etmaal half onder water kwam te staan door de<br />
hoge vloed.<br />
Maar aanvankelijk war<strong>en</strong> alle oude vet<strong>en</strong> op de achtergrond geraakt,<br />
doordat m<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk werkte aan het huis, gestimuleerd<br />
door tabak <strong>en</strong> snuisterij<strong>en</strong>.<br />
De z<strong>en</strong>deling<strong>en</strong> zag<strong>en</strong> wel in, dat dit ge<strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te verblijfplaats<br />
kon zijn <strong>en</strong> begonn<strong>en</strong> direct aan de bouw van e<strong>en</strong> beter huis. Na<br />
twee maand<strong>en</strong> zwoeg<strong>en</strong>, was er één kamer bewoonbaar. Het gestel<br />
van Mevrouw Van Bal<strong>en</strong> had echter reeds zoveel geled<strong>en</strong>, dat ze<br />
hier nooit meer geheel van hersteld is.<br />
Was het contact in het begin tamelijk goed, al spoedig begon de<br />
bevolking weer de oude weg op te gaan. De palmwijn ging weer<br />
48