kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Papoea's: cultuurimprovisators. Vernietiging en wegwerpen van
krachteloos geworden amuletten en korwars kwamen veel voor.
Overal kan men van aanpassing spreken bij de religieuze voorstellingen
tussen de Papoese volkjes onderling, vooral wanneer men
van woonplaats ging veranderen.
Biakkers, uitgezworven naar de Radja Ampat, hebben zich daar
aangepast en vermengd met de daar wonende volkjes. Alleen bij de
geïsoleerde groepen op Noord Waigeo en Ajau vond men nog de
Korwars; de anderen lieten deze varen. Dat wil echter niet zeggen,
dat men de voorouders verloochende. Integendeel, de voorouderdienst
bleef de officiële binding, en nergens stond deze door de
,,Wor" zozeer in het centrum als juist hier.
Het is juist de voorouderdienst, die het grootste struikelblok vormde
voor de Zending.
Men had geen bezwaar te luisteren naar het Evangelie, nam eventueel
zelfs de Godsverering aan als een nieuw en meer effectief middel
om het „levensgeheim" te bemachtigen, maar de voorouders liet
men niet los. Waar men ten slotte na jarenlange beïnvloeding hier
toch toe overging, daar kon men dat alleen als gemeenschap. Niet
alleen was men sociaal-economisch van elkaar afhankelijk, maar
tevens in het ceremoniële. De enkelingen waren als schakels in een
keten. Zou één van hen uittreden, dan wordt de samenhang verbroken,
en hijzelf in elk opzicht geïsoleerd.
Zagen we, dat het Evangelie pas goed tot de Papoea's sprak toen
het kwam in de eigen vormen (dromen, enz.), we moeten nu een
stap verder gaan. Want door deze weg kwam het Evangelie binnen
hun eigen gezichtskring en ontdekten ze, dat ze het ernstig te nemen
hadden.
De eerste zendelingen hadden voor deze samenhang geen oog, ze
werkten individueel. Wanneer in 1864 een aantal mensen bij Geissler
komt en zegt, dat ze gedoopt willen worden, als het hele dorp
daartoe besluit, dan zegt hij: „Ook al zou het hele dorp daartoe besluiten,
dan zou de zendeling het niet doen, want het geloof is een
werk van de Heilige Geest en kan niet door dwang in het hart gebracht
worden. Het geloof is een zaak van vrije verkiezing, anders
krijgt men slechts naam-christendom en uitwendige verandering."
Terecht zal de lezer opmerken, dat men van dit standpunt later is
afgeweken. Inderdaad, maar men is niet van de overtuiging afgeweken,
die in het slotgedeelte wordt vermeld. W^el kreeg men oog voor
de grote samenhang van de gemeenschap, en begreep men dat enkelingen
vóór ze overgingen eerst gingen trachten hun gemeenschap
daarvoor te winnen. Pas wanneer allen overtuigd waren en de gehele
publieke opinie er vóór was ging men de stap samen doen. Men
wachtte dus op elkaar. Onontkoombaar was dan echter, dat niet allen
hoofd voor hoofd even sterk overtuigd waren. Zodra men de
17