kruis en korwar - Stichting Papua Erfgoed

Het was een merkwaardige belevenis, toen in de naastbij zijnde
gemeente op Zondagmorgen de drie nieuwe evangelisten tot hun
werk werden ingezegend. Met mij strekten ook Ambonese en Papoese
voorgangers hun handen zegenend over die drie hoofden uit.
Als tragische bijzonderheid herdachten we nog dat in een van die
drie heidense dorpen in de begintijd van het zendingswerk, een Ambonese
goeroe was doodgestoken door een kampongbewoner.
Aldus gaven de jaren na 1930 een verblijdende groei en bloei van
het zendingswerk te zien. Naast de stevige aanpak tot zelfonderhoud
en zelfuitbreiding wordt er ook gedacht aan het mede-regeren. In
vele gemeenten waren kerkeraden aangesteld. Bij de sacramentsbedieningen
en voor het aannemen van nieuwe lidmaten waren zij
van bijzondere betekenis. Vooral te Roon waren zij actief. Daar
was uit de kerkeraden reeds een soort classicale vergadering gegroeid.
Op geregelde tijden kwamen de kerkeraden bijeen. De
hoofden waren eveneens aanwezig. Dit laatste was van niet te
onderschatten belang. De Papoese maatschappij kende geen scheiding
tussen het gewone en het sacrale (kerkelijke) leven. De kans
bestond daardoor steeds dat voorganger en kerkeraad ongewild ingrepen
in de bevoegdheden van het dorpshoofd. Het was juist gezien
om de hoofden ambtshalve de kerkelijke vergaderingen te laten
bijwonen, opdat zij van alle besluiten op de hoogte waren. Zij konden
door hun opmerkingen invloed uitoefenen op die besluiten.
De groei van het zendingswerk leidde er eigenlijk vanzelf toe dat
er, zo nu en dan kerkelijke vergaderingen werden gehouden. Op zo'n
vergadering werd verantwoording afgelegd van de wijze waarop
de gelden uit de Papoese zendingskas waren besteed. De gemeenten
kregen een inzicht van de bijdragen van de Hollandse zending.
De salarissen van evangelisten en niet gesubsidieerde goeroes werden
dan vastgesteld. De vragen van zendingspractijk kwamen steeds
weer aan de orde, b.v. die van polygamie, van erfrecht van
weduwen, drankmisbruik, kerkelijke tucht, tegengaan van dodenverering
en het bestrijden van mon en sadé (practijken van de
toverpriesters). Men leerde begrijpen dat ieder christen mede
verantwoordelijk is en als gemeentelid een taak heeft te vervullen.
Naast de vele takken van arbeid die de aandacht van de zendingspredikant
vroegen, behoorde er ook gedacht te worden aan de medische
en hygiënische taak. In de tijd dat Bout als wnd. zendeling
te Miei verbleef heeft hij ook kans gezien een ziekenhuisje te Miei
te bouwen. Een Ambonese verpleger, die gesubsidieerd werd door
het Landschap, deed er onder toezicht en leiding van de zendeling,
zijn werk. Er konden zo nodig ook zes patiënten worden opgenomen.
66