Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...

80 Tromp 1995, 296-299; Oosten 2003b, 46-47.
81 Verder is het mogelijk dat politici, met name volksvertegenwoordigers, zich voor het karretje van een
pressiegroep laten spannen. Zie bijvoorbeeld Pans, R. (2004) Informatie aan de Kamer, Pluche: Essays en
verhalen over openbaar bestuur, nr. 5, p. 101.
82 Hoewel ook in het Verenigd Koninkrijk per district alleen de electorale meerderheid één afgevaardigde naar
het House of Commons zendt, is de behartiging van bijzondere belangen door politici daar minder dan in de
Verenigde Staten. In het Verenigd Koninkrijk is meer nog dan het belang van het regionaal electoraat de
betreffende partijleider beslissend voor het optreden van een volksvertegenwoordiger.
83 Plato 1987.
84 ‘Burgers hebben te weinig invloed op vergunningprocedure’ (2000) Metro, 31 mei, p. 11.
85 Het ruimtelijke ontwerp kan zo op gespannen voet staan met de (participatieve) democratie. ‘Al tien jaar
lang lanceert de stad openbare aanbestedingen voor projecten en ideeën op het gebied van architectuur en
stedebouw. Veel architecten werden geraadpleegd, veel exposities werden er georganiseerd, daarna werd er
geluisterd naar de meningen en opmerkingen van het publiek. Deze aanpak is inderdaad democratisch, maar er
ligt geen enkele analytische methode aan ten grondslag.’ Loriers, M.C. (2002) Het museum en de wijk,
Herontwikkeling van de Renault-terreinen in Parijs, Archis, nr. 2, pp. 105.
86 Rossum, N. van (2000) Groene gekte, Elsevier, 24 juni, p. 79.
87 OECD 2000, 83-84; Huitema 2002a, 55-57, 238.
88 Zie bijvoorbeeld Kousbroek, R. (2001) Bijgeloof als actiewapen, Shell Venster, nr. 4, pp. 20-21; Lagendaal,
H. (2001) ‘De wereld blijft bestaan uit emoties’, Shell Venster, nr. 4, pp. 22-23.
89 Van Stokkom 2003; Warren 1996, 46, 53.
90 Zie Huitema 2002a, 238; Warren 1996, 55-56.
91 Huitema 2002a, 300-303, 308-309. Zie ook Todorov 2002, 51.
92 Zie Fleurke & Hulst 2003, 52; De Lange 1995.
93 Bijvoorbeeld het GSB/ISV-beleid is met zijn aandacht voor sociale, economische en fysiek-ruimtelijke
aspecten een integraal programma. Bovendien verwachtte het rijk van de deelnemende of uitvoerende
gemeenten dat zij de civil society, met name bewoners- en welzijnsorganisaties, bij de stedelijke vernieuwing
betrekken. Tot zover is dit beleid evenals het omgevingsplan op te vatten als participatief-democratisch. De
Wet stedelijke vernieuwing verlangt evenwel dat gemeenten een ontwikkelingsprogramma opstellen en dat
sluit aan bij het rationele bestuur dat middels plannen ruimtelijk beleid voert. Daarmee is het GSB/ISV-beleid
tegelijkertijd representatief-democratisch.
94 Zie Peters 1999a, 211-264; Van Almelo 1999; Van Geest & Hödl 1998, 128-161.
95 RPD 2001a; RPD 2000a, b; RPD 2000b; VROM-raad 2001; VROM-raad 2000.
96 Zie ondermeer TK 2003-2004, 29200 XI, nr. 7, p. 13; TK 2002-2003, 28916, nr. 3, pp. 32-33.
97 Zie Huitema 2002a, 67-68.
98 Zie bijvoorbeeld Overijssel scoort met ‘mediator’ (2004) NRC Handelsblad, 20 maart, p. 3.
99 WRR 2002, 31.
100 Zie bijvoorbeeld Weijers, I. (2004) In strafzaken moet niet bemiddeld worden, NRC Handelsblad, 27 april,
pagina 7.
101 Wiggers-Rust 1999, 37-64. Zie ook Hoekema & Van Manen, in: Hertogh e.a. 1998, 44-47.
113