Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...

8.3 Procesverloop
In deze paragraaf wordt het procesverloop behandeld teneinde de politiek-bestuurlijke aspecten
van de investeringsopgaven inzichtelijk te maken. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen de
structuur van het proces en de meer inhoudelijke planvorming. Paragraaf 8.4 over de werking van
democratiemodellen grijpt meest terug op subparagraaf 8.3.1 over de structuur van het
procesverloop; paragraaf 8.5 over de ruimtelijke betekenissen grijpt meest terug op subparagraaf
8.3.2 over de planvorming.
8.3.1 Structuur
In het proces zijn verscheidene actorenclusters te onderscheiden op basis van wie er intensief met
elkaar interacteerden en op basis van welk deel van de totale investeringsopgave er aan bod
kwam. In de werking van de clusters gedurende het proces is een onderscheid te maken tussen
grofweg twee perioden. In vergelijking met de situatie Rotterdam Centraal kennen de
investeringsopgaven van Gent-Terneuzen een minder directe samenhang; omdat de interacties van
actorenclusters meer parallel dan sequentieel verlopen, is het minder goed mogelijk om in de
beleidsvorming perioden te onderscheiden.
- De eerstgenoemde investeringsopgave wordt in een viertal actorenclusters ter hand genomen:
de twee ROM-projecten, de havenbedrijven en het regionaal stedelijk netwerk (in opbouw)
Scheldemondsteden. Vooral gemeenten zijn hier de actoren, daarnaast is het bedrijfsleven
hier van belang. Het Nederlandse project ROM Kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen en het
Vlaamse project ROM Gentse Kanaalzone vormen hier de deelsituaties waarin
samenwerkende sturing meest krachtig naar voren kwam. Het Nederlandse project vond zijn
oorsprong in provinciaal beleid en werd al vlug in een nationaal programma opgenomen. Dat
ROM-programma bood ondermeer de fasering van het proces. Het Vlaamse project werd in
navolging van het noordelijker project opgezet, hoewel aanpak en beleidsobject een wat
andere invulling kregen. In het Nederlandse project werd gaandeweg de organisatorische
structuur herzien teneinde de condities voor samenwerking te verbeteren. Bij het project
waren vertegenwoordigers van bedrijven en een ideële organisatie betrokken, maar geen
individuele burgers. Na vijf jaar overleg is het plan van aanpak geformuleerd en door de
meeste betrokkenen onderschreven. Het bedrijfsleven wenste in aanvulling op gebruikelijke
belastingen en heffingen niet bij te dragen aan de financiering van de implementatie en de
Zeeuwse Milieufederatie tekende het uiteindelijke akkoord niet. Toch werden concrete acties
overeengekomen en zijn bovendien de relaties tussen de actoren verbeterd. Bij aanvang van
het proces werkten milieu-ambtenaren bij gemeenten en de verantwoordelijken bij bedrijven
meer tegen elkaar en langs elkaar heen dan dat naar mogelijke punten van overeenstemming
werd gezocht. De huidige mogelijkheden tot constructieve interactie is een wederzijdse
186