Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...

stedelijke schaalniveau. Daarentegen lijkt de bestuurskunde de sociale geografie en de planologie
nog nauwelijks naar het regionale schaalniveau te zijn gevolgd.
De herontwikkeling van station Rotterdam Centraal en omgeving zou zeker langer te
volgen zijn: bij de afsluiting van het empirisch onderzoek was er nog geen gedetailleerd ontwerp
van de terminal, laat staan dat nieuwe omliggende gebouwen gerealiseerd waren. De regionale
ontwikkeling van Gent-Terneuzen is als situatie naar haar eigen aard minder eenduidig af te
bakenen dan de situatie Rotterdam Centraal. De Rotterdamse situatieschets grijpt aan op het
moment dat de hoge-snelheidslijn betekenis krijgt voor het wederopbouwstation en kan doorlopen
tot en met het gereed komen van het nieuwe station en zijn directe omgeving. Voor de regio Gent-
Terneuzen zou het onderzoek goed kunnen teruggaan naar wat de Marshall-hulp heeft bijgedragen
aan de ruimtelijk-economische ontwikkeling en in acht nemen wat de betekenis van de Europese
Unie is tien jaar nadat ze per mei 2004 is uitgebreid met Midden-Europa. Hier konden de
realisatie van de Westerscheldetunnel, de Westerschelde Container Terminal en een nieuwe
kanaalkruising bij Sluiskil helpen om de situatie te concentreren, maar alleen de
Westerscheldetunnel is al volbracht.
Voor een klassiek sociaal-wetenschappelijk onderzoek, positivistisch en kwantitatief,
zou een weinig scherpe afbakening van situaties bezwaarlijk zijn. Dit onderzoek is evenwel
gericht op betekenissen, constructivistisch en kwalitatief. Er is geen aanleiding om te
veronderstellen dat het langer bestuderen van de empirische situaties tot andere bevindingen en
aanbevelingen zou leiden. Van de situatie Rotterdam Centraal zou door langduriger onderzoek
een gedetailleerder maar geen ander beeld kunnen ontstaan. Hetzelfde geldt voor de situatie Gent-
Terneuzen. Een onderzoeker zou kunnen volgen hoe actoren op achtereenvolgende wijzen te werk
gaan om hun problemen aan te pakken. Dan zou een onderzoeker wellicht in staat zijn om
aanbevelingen te formuleren die wat dichter op de praktijk staan. Uit deze studie komt in elk
geval een raamwerk voor de bestuurlijke en ruimtelijke analyse van complexe
ontwikkelingsopgaven.
9.3 Over de benadering van ruimtelijke kwaliteit
Ruimtelijke inrichting kent beleidsvorming waarbij op verschillende schaalniveaus uiteenlopende
behoeften en wensen ten aanzien van ruimte naar voren worden gebracht en (deels) worden
beantwoord. In dit onderzoek zijn ruimtelijke oriëntaties van actoren betrokken bij de vraag of en
hoe beleidsvorming voor actoren legitiem is. Deelvraag 3 was hiervoor het startpunt: wat zijn de
voor democratie relevante betekenissen van de ruimtelijke context van beleidsvorming? Het
democratietheoretische analysekader dat in het derde en het vierde hoofdstuk is opgebouwd, is in
het zesde hoofdstuk aangevuld met een taxonomie van kwaliteiteitsbegrippen: twaalf betekenissen
229