Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...

zouden staken. Het lagere ZMF-kader kon zich niet vinden in de afspraak, zodat de zaak doorliep
tot een uitspraak: de Raad van State achtte een milieu-effectrapportage wel nodig. Intussen was de
Europese Commissie al tevreden gesteld door de antwoorden van de regering. Het nationale
bestuur reageerde op zowel de gerechtelijke uitspraak als op het verzet van oevergemeenten met
een wet in formele zin, die de implementatie van het bilateraal akkoord zondermeer mogelijk
maakte: de Vergunningwet Westerschelde. 79 Vervolgens liep het traject van natuurcompensatie
dusdanig moeizaam dat de minister van Verkeer en Waterstaat gedurende 1996-1997 een
commissie van wijzen aan een oplossing liet werken. 80
8.5 Ruimtelijke betekenissen
De bevindingen van subparagraaf 8.4.3 over de verhouding tussen de democratiemodellen worden
verwerkt in het besluit van het hoofdstuk, paragraaf 8.6. Behalve op de vraag hoe in de situatie
representatieve democratie en participatieve democratie werkzaam zijn in de beleidsvorming en
hoe zij zich daarin tot elkaar verhouden, biedt dit hoofdstuk een antwoord op de vraag welke
betekenissen de ruimtelijke context van beleidsvorming heeft in de situatie. Dat antwoord wordt
gezocht of geformuleerd langs de lijnen die in het zesde hoofdstuk zijn uitgezet. Paragraaf 6.1
over ‘inhoudelijke’ betekenissen van ruimte wordt toegepast in subparagraaf 8.5.1 en paragraaf
6.2 over analyse van ruimtelijke kwaliteit wordt toegepast in subparagraaf 8.5.2. Een
samenvattende opmerking over ruimte als context van handelen maakt deel uit van paragraaf 8.6.
8.5.1 Regionale betekenissen
De situatieschets Gent-Terneuzen is veel minder stedelijk dan die van Rotterdam Centraal. Ten
eerste is het verschil tussen regionale en metropolitane ontwikkeling verklarend. Ten tweede heeft
de regio Gent-Terneuzen aanzienlijke agrarische en recreatieve functies met extensief
ruimtegebruik. In Zeeland wordt een (stedelijke) ontwikkeling van dienstverlening wel
voorgehouden door de oppositie in Provinciale Staten, maar een dergelijke ontwikkeling is
vooralsnog nauwelijks gevoerd beleid. Ook wat pluraliteit betreft, zijn er verschillen tussen de
vorige en deze situatieschets. Gent-Terneuzen is gesitueerd op twee nationale territoria en die
culturele en vooral administratieve diversiteit is voor bestuurlijke netwerken een flinke opgave. In
vergelijking met de Randstad (en Antwerpen en Brussel) is de regio etnisch homogeen. 81
Desalniettemin leeft een vraagstuk van sociale veiligheid zoals in het Rotterdamse stadscentrum,
op uiteraard kleinere schaal, ook in Terneuzen. Wat de naar voren gebrachte ideeën betreft, laat de
vraag zich stellen of het niet anders kan dan dat de provinciale politiek zich verengt tot economie
versus natuur. De ROM-projecten tonen dat anders ingevulde beleidsvorming mogelijk is.
Misschien zou het verbreden van de kring van betrokkenen en het vergroten van verschillen
208