Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...

van ruimtelijke kwaliteit, verdeeld over zes abstractieniveaus. Figuur 3 vat samen welke voor
democratie relevante betekenissen ruimtelijke kwaliteit heeft. In het zevende en het achtste
hoofdstuk is besproken welke voor democratie relevante betekenissen de ruimtelijke context van
beleidsvorming heeft in de situaties van respectievelijk Rotterdam Centraal en Gent-Terneuzen.
Dat staat met name in de paragrafen 7.5 en 7.6, 8.5 en 8.6.
Figuur 3. Betekenissen van ruimtelijke kwaliteit
De laatmoderne samenleving is stedelijk en dat houdt ondermeer in dat de samenleving een
diversiteit kent aan actoren, activiteiten en ideeën. De maatschappelijke diversiteit wordt
uitgedrukt en verwerkt (bemiddeld, geordend, verzoend) in de openbaarheid. De pluraliteit zet aan
tot een politiek handelen waarbij het samenleven wordt besproken en ingericht omdat door het
verlaten van de traditie de maatschappelijke ordening geen vanzelfsprekendheid meer is. Dat
politieke handelen heeft plaats binnen en buiten de geïnstitutionaliseerde politiek. Politiek
handelen is als het ware een gesprek zonder eind: de maatschappelijke dynamiek, de
houdbaarheid van beleidsmaatregelen en zelfs de levensduur van de politieke orde maken
veranderingen onontkoombaar. Veranderingen houden voor de (stedelijke) ruimte zowel een kans
als een dreiging in. De openbaarheid en daarmee het fundament van de samenleving kunnen
worden verstevigd, maar de ruimte kan ook aan radicale disneyfication ten prooi vallen.
230