Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...
Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...
Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
naar netwerk <strong>een</strong> grotere nadruk legt op het regionale schaalniveau, maar wat de verdere<br />
consequenties kunnen zijn <strong>voor</strong> de bestuurlijke organisatie, in termen van met name<br />
verantwoordelijkheid en vertrouwen, blijft nog onhelder. De idee van bestuurlijke netwerken kan<br />
in elk geval worden geplaatst naast de vervoersnetwerken van de infrastructuur en de ruimtelijke<br />
netwerken van de ruimtelijke of de urbane configuraties. Dat vormt de eerste van drie triades. De<br />
volgende triade bestaat uit kwaliteitswaarden.<br />
6.2.2 Kwaliteitsdomeinen<br />
De kwaliteit van ruimte krijgt invulling in relatie tot bestaande en toekomstige behoeften ten<br />
aanzien van die ruimte. Zo zijn <strong>voor</strong> de ruimtelijke kwaliteit van <strong>een</strong> industriestad de toegang tot<br />
grondstoffen en afzetmarkten belangrijk en <strong>voor</strong> de kwaliteit van <strong>een</strong> postindustriële stad zijn dat<br />
aangename of prikkelende milieus <strong>voor</strong> wonen, recreëren en werken. Het is aan overheden om<br />
uit<strong>een</strong>lopende en tegenstrijdige behoeften ten aanzien van ruimte tegen elkaar af te wegen, met<br />
elkaar in evenwicht te brengen op de grotere schaal van meerdere gebieden of om die behoeften<br />
met elkaar te verzoenen binnen <strong>een</strong> enkele betwiste ruimte. 57 Twee belangrijke complicaties zijn<br />
dat niet iedere behoefte, ongeacht de mate waarin deze redelijk en billijk is, even krachtig wordt<br />
verwoord en dat niet iedere behoefte leeft in het hier en nu. Het duurzaamheidsbegrip<br />
onderschrijft dat laatste. Dat <strong>een</strong> behoefte niet zondermeer wordt erkend, is te illustreren met<br />
opvattingen over de ruimtelijke kwaliteit van VINEX-wijken: terwijl de meeste bewoners<br />
tevreden zijn met de nieuwbouw, laken ruimtelijk deskundigen en in hun navolging politici<br />
ondermeer het te burgerlijke karakter, de te grote uniformiteit en de dwaze trend van<br />
historiserende architectuur. De collectieve invullingen van ruimtelijke kwaliteit hangen samen<br />
met maatschappelijke belangen en idealen. Zo ontstaan professionele en sectorale invalshoeken<br />
van ruimtelijk beleid.<br />
Het Nederlandse ruimtelijk beleid houdt <strong>een</strong> kwaliteitsconcept <strong>voor</strong> waarin het<br />
zogenoemd algemene belang is vervat en dat de sectorale invullingen van kwaliteit overstijgt (zie<br />
vijfde hoofdstuk). Zo adviseerde bij<strong>voor</strong>beeld de commissie-Van den Bergh die in 1947 werd<br />
ingesteld om te onderzoeken in hoeverre de Woningwet herziening behoefde, om ruimtelijke<br />
ordening en volkshuisvesting in afzonderlijke wetten te regelen. De scheiding, zo<br />
beargumenteerde de commisie in 1950, moet plaatsvinden ‘[…] teneinde principieel te doen<br />
uitkomen dat de ruimtekundige ordening <strong>een</strong> eigen doel heeft, namelijk alle bij de bestemming en<br />
het gebruik van de grond betrokken belangen gelijkwaardige behartiging te doen toekomen<br />
[…]’. 58<br />
De ruimtelijke disciplines kennen drie vakeigen waarden. Die waarden zijn opgenomen<br />
in de vierde nota over de ruimtelijke ordening uit 1988. In <strong>een</strong> commentaar hierop schreef Niek<br />
de Boer: ‘De vierde nota zou, dat werd allang gefluisterd, de nadruk leggen op “ruimtelijke<br />
129
Change language