Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...

voor de Randstad gunstig HSL-tracé. In meer algemene zin zijn de actoren met ambities inzake
stedelijke ontwikkeling, natuur en milieu, dat zijn zowel decentrale actoren als het Ministerie van
VROM en het Ministerie van LNV, aangewezen op het vermogen en de wil tot implementatie van
het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Niet alleen verdeelt dat departement
investeringsmiddelen voor (spoor)weginfrastructuur, het departement van Verkeer en Waterstaat
en zijn uitvoeringsorganisaties houden ook de zeggenschap over de grote wateren aan zich.
Representatie door politiek ambtsdragers (cel 1c)
Het kenmerk van representatie door politiek ambtsdragers geldt voor al het optreden van
bewindspersonen en leden van Gedeputeerde Staten of van een Bestendige Deputatie.
Grensoverschrijdende contacten zijn in vergaande mate een ‘Chefsache’: ministers, de
commissaris der koningin en de gouverneur(s) speelden een flinke rol. Daar komt nog bij dat in
België ambtenaren minder speelruimte hebben dan in Nederland zodat voor Vlaamse politiek
ambtsdragers allicht een aanzienlijke rol is weggelegd. Zo speelden dus executieve politiek
ambtsdragers een beslissende rol.
De twee andere machten, volksvertegenwoordigers en rechters, traden eveneens op in
de situatie. Betekenisvolle momenten waren het besluit van de Rotterdamse raad over de
Exploitatiemaatschappij Schelde-Maas, het besluit van Provinciale Staten en de uitspraak van de
Raad van State over de Westerschelde Container Terminal. Over de voortgang inzake de langetermijnvisie
Schelde-estuarium wordt door elk van de ministers jaarlijks aan het betreffende
parlement verslag uitgebracht. Toch onttrekken interbestuurlijke en transnationale relaties zich
enigszins aan controle door een volksvertegenwoordiging. Ten eerste moesten de executieve
politiek ambtsdragers met elkaar werken, hun gewicht is nodig om voortgang te bewerkstelligen.
Ten tweede zijn voor regionale ontwikkeling ondermeer Kamers van Koophandel, agrarische en
natuur- en milieu-organisaties van belang; het draagvlak bij hen is zeker zo belangrijk als het
vertrouwen van volksvertegenwoordigingen. De provinciale GroenLinks-fracties van Zeeland,
Noord-Brabant en Zuid-Holland deden dan ook het voorstel om het waterbeheer in Zuidwest-
Nederland op te dragen aan een gemeenschappelijke regeling: dat zou versnippering tegengaan en
democratische controle vereenvoudigen. 67 Ten derde hebben de interbestuurlijke en transnationale
relaties betrekking op een binnen Nederland dunbevolkt, perifeer gebied: (nationale)
volksvertegenwoordigers hechten er weinig belang aan, niet in het minst omdat de massamedia er
weinig oog voor hebben. 68
Invloedrijke politieke partijen (cel 1d)
Terwijl in de situatie van Rotterdam Centraal de beleidsvorming afhankelijk was van het kabinet
en het Rotterdamse college van B&W, twee coalities waarmee partijpolitieke verhoudingen
198