Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...

organisaties bij een verdragsondertekening in Gent dat ze te weinig bij het geïnstitutionaliseerd
overleg over Schelde en Maas betrokken werden. De Nederlandse en Vlaamse bewindspersonen
achtten de betrokkenheid van deze organisaties tot dan toe wel voldoende. 76 Hoe dan ook zijn
buiten de kring van politiek ambtsdragers en ambtenaren degenen die deelnemen aan
beleidsvorming overwegend georganiseerde ondernemers en natuur- en milieuliefhebbers. Of
corporatistische arrangementen, zoals voor het Vlaamse waterbeheer, beschouwd kunnen worden
als de reëele vertaling naar regionale schaal van burgerparticipatie die locaal meer succesvol lijkt,
wordt in het negende hoofdstuk verder besproken. Misschien zouden uitbreiding van de beperkte
kring van betrokken actoren (executieve politiek ambtsdragers), meer en intensiever
gebiedsgericht werken en daarbij het meer locaal dan nationaal maken van regionale
beleidsvorming helpen om tegenstellingen tusssen Vlaamse en Nederlandse posities te
overwinnen.
Politieke partijen en pressiegroepen (cel 3d)
Bij het kenmerk van invloedrijke politieke partijen is te noemen dat door de ‘rechtse’ coalitie in
het Zeeuwse provinciale bestuur wellicht een wat behoudende politieke cultuur zich laat gelden.
Bij het kenmerk van invloedrijke pressiegroepen is de rol te noemen van de in cel 3c genoemde
‘groen-blauwe’ organisaties.
Binnen de provincie Zeeland zijn er grofweg twee kampen, elk bestaande uit politici en
particuliere representanten. Het belang van industrie, stedelijke ontwikkeling en verkeer en
vervoer wordt onderschreven door de ‘rechtse’ coalitie en ondernemers, terwijl het belang van
postindustriële economie, natuur en milieu wordt onderschreven door de ‘linkse’ oppositie en
natuur- en milieu-organisaties. Daarmee vormen politieke partijen en pressiegroepen één
krachtenveld, ze toonden niet een confrontatie van ‘blauwdrukken’ en ‘locale inzichten’. In de
ROM-actorenclusters kon er in het krachtenveld een uitweg worden gevonden, maar bijvoorbeeld
rondom de Westerschelde Container Terminal heerst er een impasse.
Bureaucratie en civil society (cel 3e)
Bij het kenmerk van een invloedrijke bureaucratie is te noemen dat vooral ambtelijke
deskundigen, politieke portefeuillehouders en professionals van maatschappelijke organisaties het
beleid vormen. Bij het kenmerk van een vitale civil society is te noemen dat de grass roots van
maatschappelijke organisaties op regionaal schaalniveau niet actief zijn. De regionale media
maken het evenwel mogelijk dat burgers de beleidsvorming volgen. Het belang van expertise voor
de opgaven van Gent-Terneuzen waar in cel 1e op is gewezen, kan er een verklaring voor zijn dat
vanuit de civil society voornamelijk representanten en nauwelijks grass roots van
maatschappelijke organisaties of individuele burgers deelnemen aan beleidsvorming. Zoals reeds
206