Ruimte voor een democratische rechtsstaat - RePub - Erasmus ...

eleving, de regio wordt immers nauwelijks als zodanig door burgers ervaren. Zoals in het
navolgende nog wordt benadrukt, is er weinig locaal activisme. Toch liet de Zeeuwse bevolking,
dankzij belangenorganisaties en media, van zich horen. Eén onderdeel van de beleidsvorming
stuit namelijk duidelijk op de waarden die in de Zeeuwse gemeenschap worden gedragen en blijkt
dan van buitenaf geprojecteerd of opgelegd te worden: het ontpolderen. Zeeland kent een
gemeenschap van mensen die zichzelf zien als bewoners die hun land tegen het water dienen te
blijven beschermen. In subparagraaf 8.5.2 wordt dit nader besproken.
Subsidiariteit en horizontaliteit (cel 2b)
Het hoeft niet te verbazen, deze situatie van regionale ontwikkeling toont duidelijk een handelen
van de regio. Concreet berust het actorschap vooral bij de provincies. Met de belangenbehartiging
op nationaal schaalniveau door de Alliantie Zuid-Nederland en met het lidmaatschap van de
North Sea Commission (zie noot 52) treden de provincies op eigen gelegenheid naar voren.
Binnen de Europese Unie worden regio’s, in casu provincies, nadrukkelijk uitgenodigd om een rol
te spelen en zij worden daarbij ook gefaciliteerd. Het bestaan van het Comité van de Regio’s als
Europees adviesorgaan is één van de wijzen waarop die facilitering gestalte krijgt. De
Nederlandse provincies bezetten zes van de twaalf Nederlandse zetels daar, de andere leden
komen uit gemeenten. Evenals in het verleden de Rotterdamse burgemeester Bram Peper is de
Zeeuwse commissaris der koningin Wim van Gelder lid van het Comité van de Regio’s. Voor
velen geldt financiële steun als belangrijker dan een kleine stem in de Europese beleidsvorming.
Subsidies zijn ook voor Gent-Terneuzen van belang. Uit structuurfondsen wordt het Interregprogramma
gefinancierd en dat wordt benut door provincies en gemeenten. Interreg staat los van
de omvangrijkste Europese programma’s waarvan de uitvoering nadrukkelijk bij het nationale
bestuur berust. 69 Interreg is (net als Urban waar Rotterdam geld uit krijgt) een zogenoemd
communautair initiatief en het is meer een aangelegenheid tussen de Europese Commissie en de
betreffende regio (euregio) zelf. 70
Er is nog op te wijzen dat de provincie Zeeland één en ander tracht samen te brengen in
een omgevingsplan. De geïntegreerde planfiguren van ruimtelijke ordening, milieubeheer en
waterbeheer worden in 2005 als ontwerp vastgesteld en zouden in 2006 van kracht zijn. Het
provinciaal verkeers- en vervoersplan, dat ook wordt vernieuwd, blijft buiten het omgevingsplan.
Politieke participatie door particulieren (cel 2c)
De activiteiten van publieke actoren zijn gefragmenteerd en langlopend, maar de grootste
agrarische en natuur- en milieu-organisaties zijn voldoende professioneel om daar in mee te gaan.
Individuele burgers volgen de organisaties nauwelijks in de beleidsvorming met betrekking tot de
regio als geheel. De momenten van interactieve beleidsvorming staan op zich. Zo werden
201