Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

Kolejnym katalogom biskupów wrocławskich powstałym w rodowisku
cysterskim – Lubiąskiemu powstałemu pewnie krótko po 1319 r.,
a także pochodzącemu już z drugiej połowy XV w. Krzeszowskiemu,
oraz pozostałym tego typu utworom ląskim w tym miejscu nie będę
już po więcał uwagi 20 . Tutaj ograniczę się tylko do konstatacji, że, niezależnie
od ich pragmatyzmu, i w nich nie brakuje akcentów takich
jak w Katalogu henrykowskim, wiadczących o potrzebie uwiecznienia
postaci i wydarzeń z przeszło ci lokalnej. Stanowią one zatem ważne
ogniwo w kształtowaniu się ląskiej historiografii regionalnej.
Z kolei wypada przyjrzeć się bodaj najsłynniejszemu zabytkowi
ląskiej historiografii redniowiecznej – powstałej w rodowisku cystersów
ląskich, wspomnianej już Księdze henrykowskiej 21 . Omówienie
jej samej z powodzeniem starczyłoby nie tylko na jeden referat, lecz
20 Na temat ich wydań zob.: W. Mrozowicz, Die mittelalterliche Geschichtsschreibung…,
zwłaszcza s. 225­227. Katalogi powstałe przed końcem XIV w. charakteryzuję szczegółowo
w pracy: W poszukiwaniu źródeł…
21 Najnowsze wydanie: Liber fundationis… (z podobizną oryginału; w warstwie edytorskiej
powtórzenie wydania z 1949 r.). Z opracowań zob. J. Matuszewski, Najstarsze
polskie zdanie…, gdzie również omówienie dawniejszej literatury; zob. też R. Żerelik,
...Ego minimus fratrum... W kwestii autorstwa drugiej czę ci Księgi henrykowskiej,
„Nasza Przeszło ć”, 83: 1994, s. 63­74; P. Górecki, Pamięć, forma literacka a tworzenie
przeszło ci: opat Piotr z Henrykowa jako dziejopis i doradca prawny, „Roczniki Dziejów
Społeczno­Gospodarczych”, 60: 2000, s. 71­110 (wydanie oryginalne: Rhetoric,
Memory and Use of the Past: Abbot Peter of Henryków as Historian and Advocate, „Citeaux.
Commentarii cistercienses”, 48: 1997, s. 261­293).
Tradycja
Wojciech Mrozowicz
Początki ląskiej
historiografii
regionalnej
0