Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

mieckiego 51 . Po stronie polskiej z kolei posługiwano się wspomnianym
już tutaj podobnym motywem „odrodzenia narodowego” i rozpoczęcia
„procesu unarodowienia” Górno lązaków.
W okresie międzywojennym po stronie niemieckiej starano się również
uwiarygodnić tezę, że Górno lązacy są grupą niemiecką, tym razem
odwołując się do ideologii rasowej. W ten sposób jeszcze przed wybuchem
wojny pojawiła się koncepcja włączenia do niemieckiej wspólnoty
narodowo ciowej (Volksgemeinschaft) tzw. Ślązaków – Schlonsaken (nie
posługiwano się kategorią Schlesier). Była ona efektem tezy, że zamieszkujący
obszar polskiego Górnego Śląska Górno lązacy są członkami spolonizowanej
grupy Ślązaków o pochodzeniu niemieckim. Aby odróżnić
ich od pozostałej czę ci Ślązaków w Rzeszy – Schlesier, zaczęto ich
okre lać tym nowym terminem – Schlonsaken. Pisał o tym 25 VIII 1939 r.
Karl Schodrock w sposób następujący: „[…] wobec ludno ci Polski planuje
się, by w stosunku do spolonizowanych Ślązaków [Schlesier] na obszarze
pogranicza ląskiego, mianowicie na Śląsku Cieszyńskim i na
wschodnim Górnym Śląsku, używać wspólnej nazwy «Schlonsaken»” 52 .
51 Ostatnio toczącą się na ten temat dyskusję szczegółowo omówił Guido Hitze w biografii
Carla Ulitzki (G. Hitze, Carl Ulitzka (1873-1953) oder Oberschlesien zwischen
den Weltkriegen, Düsseldorf 2002, s. 61­68).
52 Bundesarchiv Berlin­Lichterfelde, R 153 Publikationsstelle Berlin­Dahlem, sygn. 280,
Untersuchungen über die nichtdeutschen Bevölkerungsgruppen im Osten und Südosten
besonders über die Masuren, Kaschuben, Wenden, Oberschlesier und Schlonsaken
1939­42, 18. 8. 1939. Należy sprostować błąd Kuhna: na Śląsku Cieszyńskim protestanci
stanowili (i stanowią) znaczny procent populacji, ale nie większo ć.
Współczesno ć
Ryszard Kaczmarek
Krzysztof Nowak
Pojęcie i granice
Górnego Śląska
w ujęciu
historiograficznym