Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

należy zakładać także osobiste zainteresowanie przeszło cią w stopniu
przekraczającym wymogi sprawowanego urzędu 30 .
4. Dopiero w pierwszej połowie XVIII stulecia doszło na Śląsku Cieszyńskim
do sformułowania niekonfesyjnych wizji przeszło ci lokalnej,
„publicznych“ w takim sensie, że znanych i powtarzanych przez większą
ilo ć osób. Dokonało się to w rodowisku mieszczańskim. W drugiej
dekadzie XVIII w. Ernst Otipka napisał „Mnemosynon“, utwór uważany
za pierwszą kronikę Bielska 31 . W istocie należy go traktować raczej
jako dzieło upamiętniające ważne dla dziejów miasta wydarzenia,
wzbogacone łacińskimi epigramatami autora i innych wykształconych
bielszczan, odnoszącymi się przede wszystkim do miejskiego herbu.
Otipka opisuje spory, zwłaszcza o wiątynie, między władzami ko cioła
katolickiego a bielskimi mieszczanami, którzy w zdecydowanej większo
ci pozostali przy protestantyzmie, publikuje też listę bielskich proboszczów.
W tej czę ci „Mnemosynon“ niewątpliwie posiada warto ć
30 Polzer jest także autorem rękopisu pt. Scripta Polzeriana Genealogica (KCC, Szersznik,
sygn. DD I 15), w którym spisał dokumenty dotyczące dziejów własnej rodziny
od 1653 r. Wiadomo również, że dokonywał wpisów o ważnych dla historii Cieszyna
wydarzeniach do najstarszej księgi miejskiej z lat 1468­1722, obecnie zaginionej (pisze
o tym A. Kaufmann w t. IIIA swojej kroniki). Na pewno Polzer był też związany
z powstaniem tekstu Früschmanna, o którym niżej.
31 E. Otipka, „Mnemosynon” das ist die Bielitzer Stadt-Chronik aus dem Anfang des
18. Jahrhunderts, (w:) Das Buch der Bielitz­Bialaer Chronika, hrsg. von R. E. Wagner,
Posen 1938.
Tradycja
Janusz Spyra
Od Tilischa
do Kaufmanna
i Gajdzicy