Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

że cały obszar Śląska był jednym wielkim mokradłem po cofającym się
lądolodzie, co miałoby się odbijać w nazewnictwie. Trzeźwo zauważa,
że chodzi przecież o okres znacznie późniejszy, a więc w najlepszym
przypadku można mówić tylko o lokalnym zawilgoceniu, wynikającym
z mikroklimatu wokół Ślęży oraz z bogactwa cieków wodnych w tej okolicy,
z rzeką Ślężą na czele. Terytorium, które okre lano tą nazwą, obejmowało
więc wówczas prawdopodobnie tylko Ślężan, a nie cały obszar
późniejszej dzielnicy znanej pod tą nazwą 5 . Również i w tej monografii
nie znajdziemy, oprócz rozgraniczenia, analizy genezy nazwy „Górny
Śląsk”. Marek L. Wójcik omawia tylko konsekwencje wydarzeń z 1202 r.
i poprzedzających je zmian związanych z aspiracjami synów i wnuków
Władysława Wygnańca. Pierwsza linia Piastów ląskich – wrocławska –
konsekwentnie używała od tej pory tytułu książąt ląskich (duces Slezie
lub duces Zlezie), a druga linia – książąt opolskich – tytułu książąt opolskich
(duces Opoliensis lub duces de Opol) 6 .
Autor współczesnej niemieckiej syntezy dziejów Śląska – Norbert Conrads,
poza przywołaniem jako ciekawostki historiograficznej używanej
niekiedy w okresie nowożytnym etymologii od staroniemieckiego die
Schlesie, rozumianej jako „godny umiłowania”, opisuje również cały
historyczny spór o nazwę Śląska, nie starając się jednak go rozstrzy-
5 S. Rosik, Najdawniejsze dzieje Dolnego Śląska (do roku 1138), (w:) Dolny Śląsk. Monografia
historyczna, red. W. Wrzesiński, Wrocław 2006, s.16­17.
6 M. L. Wójcik, Dolny Śląsk w latach 1138-1326, (w:) Dolny Śląsk…, s.60.
Współczesno ć
Ryszard Kaczmarek
Krzysztof Nowak
Pojęcie i granice
Górnego Śląska
w ujęciu
historiograficznym