Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

Najwyższy poziom naukowy w ród dziewiętnastowiecznych monografii
miast górno ląskich reprezentują niewątpliwie prace napisane
przez A. Weltzla, a więc historie: Raciborza, Koźla, Prudnika, Dobrodzienia
i Żor. Ich zalety stanowi przede wszystkim oparcie na szerokiej
bazie źródłowej, wielokrotne konsultowane tre ci z czeskimi, austriackimi
i niemieckimi autorytetami historycznymi, poprzedzone wieloletnimi
badaniami i poszukiwaniami, a ponadto osoba samego autora,
człowieka o wysokim poziomie intelektualnym, który „w pełni doceniał
i przedstawiał polsko­czesko­niemiecką przeszło ć regionu nad Górną
Odrą, krainę trzech narodowo ci i trzech kultur; dlatego wnikliwie badał
źródła łacińskie, niemieckie, polskie i morawskie oraz był niezwykle
obiektywny w przedstawianiu przeszło ci regionu” 20 .
Autorzy, którzy w latach 60. XIX wieku przygotowywali historie miast
bardzo często konsultowali się wzajemnie i wspierali w poszukiwaniu
materiałów. Między innymi Franz Ignatz Henke dziękował księdzu
Weltzlowi za wynotowane przez niego podczas zbierania materiałów
do monografii Raciborza informacji odnoszących się do państwa wodzisławskiego
21 , a mieszkający we Wrocławiu i tym samym odcięty
od lokalnego rodowiska historycznego F. Idzikowski był niezmiernie
wdzięczny tworkowskiemu proboszczowi za uzyskane od niego cenne
20 R. Kincel, Wstęp, (w:) Listy Augustyna Weltzla do Vincenca Praska 1875­1897, wybór,
przekład i opracowanie R. Kincel, Racibórz 1999, s. 8.
21 F. I. Henke, Kronika…, s. 9.
Tradycja
Barbara Paulina
Kalinowska-Wójcik
Dziewiętnastowieczne
monografie
miast górno ląskich
0