Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

niestety przetłumaczonych na współczesny autorom język niemiecki,
co znacznie umniejsza ich warto ć 17 .
Podczas analizy omawianych prac nasuwa się też refleksja, że czę ć
z nich stanowi przede wszystkim zbiór chronologicznie ułożonych
faktów oraz odnalezionych w źródłach informacji, rzadko poddanych
jakiejkolwiek krytyce. Autorom nie udawało się – z chlubnymi wyjątkami,
takimi jak prace Weltzla – dotrzeć, w wyniku wnikliwych badań
i analizy, do tego co indywidualne, szczególne i charakterystyczne dla
rozwoju danego miasta. Zamiast zachodzącym procesom i przemianom,
badacze najwięcej uwagi i energii po więcali często ustalaniu mało
znaczących szczegółów z przeszło ci miasta, za czytelnicy, zarzuceni
olbrzymią ilo cią informacji, w natłoku mniej ważnych i często niepotrzebnych
detali nie byli w stanie wyselekcjonować tego, co istotne 18 .
Bardzo częstą praktyką stosowaną przez autorów było również
umieszczanie w monografiach miast wiadomo ci odnoszących się do
17 F. Gramer, Chronik…, s. 339­422; I. Lustig, Geschichte…, s. 343­368 (także w tek cie);
F. Idzikowski, Opole…, s. 247­278; F. I. Henke, Kronika…, s. 271­275 (także w tek cie);
F. Minsberg, Geschichtliche Darstellung…, Anhang, s. 1­146.
18 Podobne zarzuty w stosunku do historii i kronik miast przedstawił już w 1931 r.
W. Dersch. Jednak jego ocena, równie surowa dla wszystkich prac, wydaje się miejscami
krzywdząca. „Gute Darstellungen, welche das vielseitige Geschehen eines Gemeinwesens
wissenschaftlich erforscht, in Beziehung gebracht haben zur allgemeinen
Geschichte und in lesbarer Form darbieten, sind selten“. W. Dersch, Vierzig Jahre
schlesische Geschichtsforschung, „Zeitschrift des Vereins für Geschichte Schlesiens“,
Bd. 25: 1931, s. 47.
Tradycja
Barbara Paulina
Kalinowska-Wójcik
Dziewiętnastowieczne
monografie
miast górno ląskich
0