Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

ko ciołów ewangelickich. Poza tym znajdujemy tu nieco wydarzeń ogólnych,
na początku XIX w. wła ciwie wyłącznie związanych z wojnami
napoleońskimi. Krótka przerwa po 1812 r. pozwala wydzielić omawianą
redakcję od wcze niejszej, zanotowanej w zapi niku Heczki. Ostatnią
wspólną datą jest zapis o pożarze Frysztatu w 1823 r., potem omawiane
teksty były przez kolejnych posiadaczy uzupełniane o dalsze zapiski 67 .
Najszerzej poszedł w tym kierunku Gajdzica. Piszący o nim autorzy
zgodnie przyjmują, że przepisanie pierwszego tekstu zainspirowało go
do opracowania własnych zapisków, zawierających notatki z czasów mu
współczesnych (1805­1823). Odnotowywał wydarzenia z życia Cisownicy
i bezpo redniej okolicy, skupiając się na warunkach pogodowych,
klęskach żywiołowych, cenach żywno ci, podatkach, ale zapisywał też
wydarzenia, które okre lały warunki życia każdego mieszkańca, jak
tocząca się wojna, przemarsze wojsk, drożyzna itd. 68 . Nie odbiegał
więc od stałej tendencji zapisywania „ważnych” wydarzeń, która jest
widoczna w wyżej analizowanych tekstach 69 .
67 Tzw. pamiętnik Pawła Szurmana (z datą 1849) ma dodaną jedną informację o pożarze
młyna w Łyżbicach w 1833 r. Tekst Pustówki uzupełniony jest o zapisy z lat 1835­
­1837.
68 Najnowsze wydanie J. Gajdzica, Dlo pamięci narodu ludzkiego, opracowanie, wprowadzenie,
komentarz J. Spyra, Cieszyn – Cisownica 2006.
69 Takie notatki zapisywano także np. na oprawach przechowywanych książek, jak cytowany
przez Brodę zapisek z postylli J. Wojnara z Górek Wielkich z 1821 r. (J. Broda,
U otwartych drzwi…, s. 137).
Tradycja
Janusz Spyra
Od Tilischa
do Kaufmanna
i Gajdzicy