Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

Janusz Spyra (Cieszyn)
Od Tilischa do Kaufmana i Gajdzicy.
Świadomo ć historyczna
na Śląsku Cieszyńskim
w epoce przednowoczesnej
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu pojęcie „ wiadomo ci historycznej“ pozostawało
przedmiotem zainteresowania wąskich kręgów historyków, którzy
z reguły traktowali je jako pewien obszar kultury umysłowej i duchowej
społeczeństwa, zawierający element wiedzy o przeszło ci oraz
jej oceny 1 . Obecnie problematyka ta interesuje uczonych z różnych
dziedzin, m.in. socjologów, psychologów społecznych, antropologów
i politologów. Ich badania i rozważania, mimo wszystkich różnic, wskazują
jednoznacznie, że zarówno jednostce, jak i grupom społecznym
potrzebne jest zakorzenienie nie tylko w przestrzeni, ale i w czasie;
relacja do tradycji i przeszło ci jest więc jednym z najistotniejszych
aspektów tożsamo ci człowieka. Zaproponowano też wiele nowych
ujęć problemu, z których bardzo przydatne wydaje się pojęcie „pamięci
1 Por. J. Topolski, O pojęciu wiadomo ci historycznej, (w:) Świadomo ć historyczna
Polaków. Problemy i metody badawcze, pod red. J. Topolskiego, Warszawa 1981,
s. 11­33.
Tradycja
0