Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

dzenie problematyki ląskiej na karty utworu dziejopisarskiego nie służy
wprost kształtowaniu tożsamo ci regionalnej, wywiera na nie jednak
duży wpływ. W przypadku Kroniki książąt polskich wpływ ten jest tym
większy, że była ona wielokrotnie kopiowana i przerabiana, a nawet – co
w prezentowanym kontek cie może nieco dziwić – przekładana na język
niemiecki 43 .
W ród ląskich utworów historiograficznych powstałych na Śląsku
przed końcem XIV w. wyróżniają się zdecydowanie tzw. Versus Lubenses,
utwór pióra anonimowego cystersa lubiąskiego, powstały zapewne
w latach 70. XIV w. 44 Nie chodzi tu tylko o nietypową formę przekazu –
to jedyny znany dzisiaj utwór dziejopisarski spisany łacińskim wierszem
45 . Zrelacjonowane w nim zostały początki klasztoru lubiąskiego,
43 L. Santifaller, Liebentals Kopialbücher des Prämonstratenserstiftes zum Hl. Vinzenz in
Breslau, Innsbruck 1947, („Mitteilungen des Instituts für Österreichische Geschichtsforschung“,
Ergänzungsband 15), s. 88­103; W. Mrozowicz, „Chronica principum Poloniae”…,
s. 150­151.
44 Wiersz o pierwszych zakonnikach Lubiąża, wyd. A. Bielowski, (w:) MPH, 3, Lwów
1878, s. 708­710. Na temat tego utworu zob. m.in.: K. K. Jażdżewski, Lubiąż. Losy i kultura
umysłowa ląskiego opactwa cystersów (1163-1642), Wrocław 1992, („Acta Universitatis
Wratislaviensis”, 1081), s. 25, 111­115, 160; W. Mrozowicz, Z dyskusji nad
początkami klasztorów w redniowiecznej historiografii ląskiej, (w:) Origines mundi,
gentium et civitatum, red. S. Rosik, P. Wiszewski, Wrocław 2001, („Acta Universitatis
Wratislaviensis”, 2339. „Historia”, 153), s. 177­178; P. Wiszewski, Zakonnicy i dworzanie
– tradycje fundacji klasztorów w redniowiecznym dziejopisarstwie ląskim, (w:) Origines
mundi…, s. 186­187, 192­193; ponadto W. Mrozowicz, W poszukiwaniu źródeł…
45 Nie wliczam tu niezachowanego Carmen Mauri – o problemach z nim związanych
była mowa już wcze niej, zob. wyżej s. 104­106.
Tradycja
Wojciech Mrozowicz
Początki ląskiej
historiografii
regionalnej