Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

okres lat 1241-1342 1 . W tych też opracowaniach konsekwentnie, obok
nazw księstw, występuje już samodzielnie pojęcie Śląska jako odrębnej
krainy historycznej. Sam termin „Górny Śląsk” (Silesia Superior, Horní
Slezsko, Oberschlesien), używany dla okre lenia politycznej odrębno ci
wschodniej czę ci Śląska, pojawia się dopiero w XV w.
Kształtowanie się pojęcia Górny Śląsk
We współczesnych syntezach historii Śląska sprawa kształtowania się
nazwy „Górny Śląsk” nie jest zagadnieniem, któremu autorzy po więcaliby
większą uwagę. Wszystkie interpretacje ograniczają się do zreferowania
starego sporu historiograficznego związanego z nazwą całej
dzielnicy i raczej skłaniają się obecnie do indoeuropejskiej genezy tego
pojęcia. Według do ć już odległego w czasie opracowania Kazimierza
Popiołka geneza nazwy „Śląsk” nie jest znana. Dla tego autora najbardziej
przekonywująca jest teza, że nie pochodzi ona, tak jak chcieliby
tego XIX­wieczni historycy niemieccy, od wandalskich Silingów, którzy
przybyli na ten obszar ok. II w. n.e., lecz, jak wywiódł to według Popiołka
Władysław Semkowicz, od nazwy rzeki Ślęzy (ewentualnie prastarego
miejsca kultu, góry Ślęż / Sobótki, której nazwa wywodzi się od słowiań­
1 N. Kersken, Historiographiegeschichte, (w:) Historische Schlesienforschung. Methoden,
Themen und Perspektiven zwischen traditioneller Landgeschichtsschreibung
und moderner Kulturwissenschaft, hrsg. von J. Bahlcke, Köln – Weimar – Wien 2005,
s.106­107.
Współczesno ć
Ryszard Kaczmarek
Krzysztof Nowak
Pojęcie i granice
Górnego Śląska
w ujęciu
historiograficznym