Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

nalna” oraz „historia lokalna”, co miało istotne znaczenie dla jej unaukowienia.
Na gruncie polskim przyjęło się uważać, że dzieje regionalne (lokalne)
dotyczą przeszło ci obszarów mniejszych niż państwo, przy czym termin
„mniejszy” czy „większy” początkowo były wyjątkowo nieostre. Poważny
wkład w ich doprecyzowanie wniósł Jerzy Topolski. Poznański
metodolog stwierdził m.in., że „historia regionalna” jest pochodną znaczenia
pojęcia „region historyczny”, który jest „okre lonym terytorium,
zamieszkanym przez ludno ć związaną wspólnymi, dłużej lub krócej
trwającymi dziejami – różnymi pod takim czy innym względem – od
dziejów innych tego rodzaju jednostek terytorialno­ludno ciowych […].
Inaczej mówiąc to pewien układ gospodarczy, społeczny, polityczno­
­administracyjny, kulturalny i psychiczny, o znacznej wadze w różnych
okresach historycznych poszczególnych elementów, dających się
wyodrębnić z szerszej tkanki historycznej” 8 .
Dalsze u ci lenia wniósł Jerzy Maternicki, związany z o rodkiem warszawskim
i rzeszowskim. Zauważył on, że tylko niektóre jednostki terytorialno­ludno
ciowe spełniają powyższe kryteria. Stwierdził, że na ogół
przedmiotem narracji historycznej jest „jaka mała społeczno ć, np. wsi,
miasteczka, powiatu, tworząca cało ć ze względu na fakt zajmowanego
terytorium. Społeczno ć lokalna – wykazująca często daleko sięgające
8 J. Topolski, Marksizm i historia, Warszawa 1977, s. 430.
Pomiędzy tradycją
a nowoczesno cią
Andrzej Stępnik
Główne kierunki
w historiografii
regionalnej i lokalnej