Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

pruską (niemiecką) i austriacką okazał się niezwykle trwały zarówno
w sferze społecznej, jak i historiograficznej. Warto wreszcie przypomnieć
używane w okresie międzywojennym w autonomicznym województwie
ląskim, choć bardziej w celach krajoznawczych, obecnie już
zapomniane terminy: Śląsk „Czarny” ( rodkowa czę ć tego województwa),
Śląsk „Biały” (okolice Tarnowskich Gór i Lublińca), i Śląsk „Zielony”
(obszar na południe od Pszczyny, Śląsk Cieszyński z Beskidem
Śląskim) 24 .
Termin „Śląsk Opolski” odnosił się z kolei do historycznej nazwy
piastowskiego Księstwa Opolskiego, a oznaczał nową niemiecką Prowincję
Górno ląską (Provinz Oberschlesien). Z rzadka, ale pojawiał się
już wówczas również powszechnie używany po II wojnie wiatowej termin
„Opolszczyzna”. Po stronie niemieckiej, konsekwentnie traktującej
podział Górnego Śląska jako niesprawiedliwy dyktat, okre lenie Górny
Śląsk znalazło bowiem swoje administracyjne odniesienie. Ustawa
pruska w 1919 r. tworzyła nową jednostkę administracyjną – Prowincję
Górno ląską, którą prezentowano jako najmłodszą prowincję pruską.
Pomysły takie w rządzie Niemiec były już rozpatrywane w 1917 r., ale
zrealizowano je dopiero w toku rozpoczynającej się kampanii plebiscytowej,
traktując jako jeden z ważnych argumentów mających przy­
24 Zob. np. S. Berezowski, Przewodnik po województwie ląskim, Katowice 1937.
Współczesno ć
Ryszard Kaczmarek
Krzysztof Nowak
Pojęcie i granice
Górnego Śląska
w ujęciu
historiograficznym