Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

nego państwa zdobywali oni coraz większe znaczenie, doprowadzając
do wzrostu tendencji nacjonalistycznych w narodzie niemieckim.
Przyznanie polityce tak istotnego wpływu na badania historyczne
zaważyło na bardzo późnym ujawnieniu się w historiografii niemieckiej
nurtu pozytywistycznego. Przyjmował on, że istnieje prawda, do
której historyk zmierza, że istnieje obiektywna rzeczywisto ć, w stosunku
do której historyk może zachować dystans i neutralno ć oraz że
źródła historyczne mają olbrzymią siłę informacyjną 14 , na podstawie
której historyk może opisać przeszło ć. A ponadto istnieje obiektywizm
nauki historycznej, możliwo ci indukcyjnego zestawiania faktów oraz
wprowadzenia scjentystycznych wzorów do poznania historycznego.
Wyżej wymienione koncepcje zyskały sobie w Niemczech szersze
grono wyznawców dopiero na przełomie XIX i XX wieku, a więc wtedy,
gdy w Europie rozpoczynała się dyskusja, w której oprócz historyków
udział brali również filozofowie, socjologowie, ekonomi ci, postulując
ci lejsze zespolenie historii z innymi naukami oraz żądając uwzględ-
14 Źródło historyczne jest tutaj rozumiane jako no nik informacji oraz zbiór informacji
potencjalnych, czyli takich, które mogą być odczytane przez historyka dysponującego
odpowiednią wiedzą i umiejętno ciami, co powoduje, że zbiór ten jest każdorazowo
kształtowany przez interpretatora. „Źródło historyczne jest „wszystkim”, co
może być pomocne w konstruowaniu obrazu przeszło ci i argumentowaniu na rzecz
owego konstruowania”. J. Topolski, Rozważania o teorii…, s. 9­10; J. Topolski, Wprowadzenie,
(w:) E. Domańska, J. Topolski, W. Wrzosek, Między modernizmem a postmodernizmem.
Historiografia wobec zmian w filozofii historii, Poznań 1994, s. 3­4.
Tradycja
Barbara Paulina
Kalinowska-Wójcik
Dziewiętnastowieczne
monografie
miast górno ląskich
0