Kronikarz a historyk Atuty i słabości regionalnej historiografii

egionalistów, powinno oprzeć się na zupełnie innych założeniach 22 .
Z metodologicznego punktu widzenia za kluczowe W. Molik uznał
oparcie nowej syntezy na dwóch osiach. Pierwszą z nich stanowić mają
dzieje społeczeństwa, ukazane na tle zmian w rodowisku naturalnym,
wydarzeń politycznych, przemian demograficznych i gospodarczych […]
ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania się jego etosu (rozumianego
jako zespół obowiązujących i realizowanych w ród zamieszkującej
tę dzielnicę ludno ci norm i warto ci, form gospodarowania oraz wzorów
i sposobów zachowania się w życiu politycznym i społecznym). Drugą
o syntezy poznański historyk zdefiniował jako dążenie do prezentacji
historycznego miejsca Wielkopolski w dziejach Polski i warto ci, jakie
ona do tych dziejów wnosiła, w tym także, w miarę jak pozwala na to
22 W. Molik definiuje je następująco: 1) ukazać obraz dziejów regionu odzwierciedlający
obecny stan badań (w tym także najnowsze prace historyków niemieckich i anglosaskich)
i zweryfikować w jego wietle przestarzałe lub błędne poglądy; 2) charakteryzować
się wnikliwym i krytycznym spojrzeniem na poszczególne epoki, bez uprzedzeń
i mistyfikujących intencji; 3) odej ć od polonocentryzmu i uwzględnić obecno ć
w Wielkopolsce ludno ci niemieckiej i żydowskiej oraz innych narodowo ci, w zakresie
odpowiednim do ich liczebno ci i roli w poszczególnych okresach; 4) odsłonić ważne,
a zaniedbane pola badawcze; 5) wyróżniać się przejrzystą konstrukcją i ciekawą prezentacją
węzłowych wątków dziejów Wielkopolski celem ułatwienia czytelnikom, poprzez
poznanie przeszło ci, zrozumienia teraźniejszo ci; 6) zachęcać czytelników do
pogłębiania zainteresowań dziejami regionu, sięgania po bardziej szczegółowe opracowania
monograficzne; 7) przyciągać czytelników atrakcyjną formą narracji, opowiadaniem
nie tylko słowem, ale także obrazem i tym samym wiadczyć, że stopniowo
następuje zmiana sposobu przekazu historii; 8) nie stracić szybko na aktualno ci, wytrzymać
przez kilkana cie lat próbę czasu, służyć przynajmniej jednemu-dwom pokoleniom
czytelników, tamże, s. 14.
Pomiędzy tradycją
a nowoczesno cią
Rafał Stobiecki
Historiografia
regionalna