Download deel 2 - Textualscholarship.nl

4.3.3
5S
geven.16° Gedicht [48] Muyden ick kom is wel voor de druk gereed gemaakt
maar niet opgenomen in de Otia omdat Hooft toestemming weigerde
voor de publicatie van de discussie over de Eenparicheijt der dichten
waarin dit vers figureert.
Wel gedrukt
Interessanter misschien dan het uitspreken van vermoedens waarom
Huygens sommige gedichten niet heeft opgenomen, is te trachten voor
de wél gepubliceerde verzen achterliggende extra redenen te vinden. De
voor de hand liggende argumenten (de poëmen waren goed, metrisch in
orde en niet controversieel) noem ik hierbij niet. Ik wil ook niet bij elk
gedicht per se extra redenen onderkennen. Maar door de `boeken' eens
langs te gaan, wordt mogelijk een bepaald selectiepatroon zichtbaar. Ik
concentreer me hierbij wederom op de Nederlandstalige gedichten.
Het eerste boek met poëzie in het Nederlands is boek iii Bibel-.doff. (Het
voorwerk bespreek ik aan het slot van deze paragraaf.) Dit boek draagt
Huygens in zijn geheel op aan zijn moeder. Zij kan eruit concluderen
dat haar `sorgvuldige opvoeding in dit herte [dat van de dichter] Benen
grond ghelaten heeft, die, na het sijne Ieughd ontworstelt sal veesen,
waerschijnelicke vruchten belooft'. 161 Het boek begint vervolgens met
[109] Biddaghs-bede, een gedicht waarin Huygens zich manifesteert als
`voorbidder van de natie'. De prominente eerste plaats ervan duidt erop
dat de dichter zich werkelijk wil profileren als `dichter van de natie'.162
Na [39] Proeve op't beginn der Klachten ,jeremia en [r r] een bewerking van
psalm 114, gedichten die zeer wel in verband gebracht kunnen worden
met de godsdienstoorlogen waarmee Europa in het eerste kwart van de
zeventiende eeuw werd geconfronteerd, volgt een tweetal poëtische uitbreidingen
van fundamentele geschriften van de christelijke religie. Zowel
[r6] Schriftmatigb verlengh derArtijckelen onses Geloof als [r 7] Verlengh der
twee Gebods-tafelen Gods waren eerder gepubliceerd. Het succes ervan
wilde de dichter waarschijnlijk prolongeren. Het boek Bibel-stoff eindigt
met [4z] De uytlandige Herder, opgedragen aan Daniel Heins. In dit laatste
gedicht combineert Huygens op virtuoze wijze zijn bekommernis om
het vaderland, zijn religieuze bewogenheid en zijn persoonlijke tweespalt
als `Ballingh' en `Vreemdelingh van 'sVaders Kust'.
Boek iv is een letterlijke reprise van zijn succesvolle Zeeuwse publicaties
[ 37] 'tCostelick Mall en [ 3 6] Batava Tempe.
ióo
Smit80 9 .66-6 ^p • Bachrach 7^ i 62 9 p. 192-197. ^pg Beide gedichten werden in de Otia
voorzien van * * * *.
161
Oti a Lib.
iii Bibel-stoff Opdracht P (:)z verso [p. 66].
162
Strengholt g i 9 8 9^ p .8 9. Zie ook het commentaar bij bijdit gedicht. g
INLEIDING