Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Ook de drukken uit 161 9 zijn niet totaal gecollationeerd. Bij dergelijke
pamfletten is correctie op de pers hoogst onwaarschijnlijk. 24' Vergelijking
van twee exemplaren van elke druk leverde geen verschillen op.242
In het variantenapparaat worden dus wat betreft de varianten uit
gedrukte bronnen verschillen uit exemplaren genoteerd. Waar ik in het
vervolg spreek van `gedrukte bronnen' doel ik derhalve op de door mij
geraadpleegde exemplaren van die bronnen.
5•4• 2 • I Selectie van varianten
De eis volledig te zijn én overzichtelijk te blijven noopt bij de weergave
van de varianten tussen de verschillende bronnen tot selectie.
Alleen de varianten die relevant zijn voor een adequaat overzicht van
de tekstgeschiedenis, worden gepresenteerd. Om te bepalen welke verschillen
relevant zijn en welke niet, volg ik uitgaande van de principiële
uiteenzetting hierover van W. Greg de gedragslijn van Hermkens. Greg
onderscheidt `substantive' en `accidental' `readings of the text'.
Substantiële varianten
affect a the author's meaning g or the essence of his expression. p
Accidentele varianten
such in general as spelling, punctuation, worddivision and the like [are] affecting
mainly its formal presentation. X43
In het variantenapparaat heb ik, zoals Hermkens in zijn editie van
Trijp je Cornelis, alle substantiële varianten opgenomen, dat wil zeggen
de varianten die taalkundig of stilistisch relevant zijn:
verbale varianten (toevoeging, weglating, vervanging van woorden)
– syntactische varianten (verandering van leestekens zodanig dat de zinsbouw
verandert of (on)duidelijker wordt, verandering van constructie
of woordvolgorde)
– prosodische varianten (veranderingen met gevolg voor metrum of rijm)
– fonische varianten (veranderingen die de vermoedelijke uitspraak
raken, bijvoorbeeld in de dialectische teksten [z2], [25] of [72])
– morfologische varianten (bijvoorbeeld de vaste of losse notering van
morfemen, woordgroep of samenstelling).
X41 Vergelijk Verkruijsse 1 9 8 3 , p. 28-29.
a
242
4 KB L en Museu Museum Meermanno-Westreenianum 143 43
manno-Westreenianum 143 43 L 2 9.
243
He rmk e n s1987, 97^D. p^6 i• Greg gP 1 97o,. 9i
–2o.
,
b
84 INLEIDING
L 28 ^ KB L en Museum Meer-