Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Resumerénd stel ik vast dat zowel de handschriften als de eerste druk
van de Otiorum libri sex in aanmerking zouden komen om de basistekst
te leveren. Ik heb gekozen voor een handschriftelijke versie en wel om
de volgende redenen:
– De versie van de eerste druk is er een waarbij een zetter en/of uitgever
zijn inbreng heeft gehad. De spelling van de teksten bijvoorbeeld
is in hoge mate door de gewoonte van de typograaf bepaald. Er zijn
bovendien fouten gemaakt.
– Aangezien in deze historisch-kritische editie ook gedichten worden
uitgegeven die niet in de Otia zijn opgenomen, bevordert de keuze van
een handschrift als basistekst ook in de presentatie de eenheid van het
corpus.
– Daar de basistekst ook dient als referentietekst voor het variantenapparaat
is een handschriftelijke versie, die aan het begin van de tekstoverlevering
staat, als basistekst gemakkelijker dan de versie uit de eerste
druk.
Ik kan mij voorstellen dat voor de andere functie die de leestekst
heeft – het aanbieden van de meest zuivere, ideale tekst – een ander
type editie meer geschikt ís.222
Uit de handschriften wordt de jongste `laag' als basistekst aangehouden,
dit is in veel gevallen de laag met de correcties en aanvullingen die
Huygens erin aanbracht toen hij zijn gedichten gereedmaakte voor de
pers, de kopijlaag dus. Vaak werkte Huygens zijn teksten in de fase van
de kopijvoorbereiding nog bij. Hij bracht interpunctie aan of verfijnde
die, formuleerde opschriften en leverde bijwerk in de vorm van citaten
en marginale aantekeningen. Door de handschriftelijke kopij aan de
basis te leggen van deze historischkritische editie worden de voordelen
die de uitgave van de editio princepr biedt, gecombineerd met de voordelen
van een handschrift als basistekst.
De kopij-laag van het handschrift wordt dus de basistekst. Van gedichten
die Huygens niet heeft laten drukken, wordt de laatste laag van de jongste
autograaf uitgegeven. De motivatie hiervoor is analoog aan die hierboven
geformuleerd is. Uitgegeven wordt de tekst in de versie waarin de
dichter er voor het eerst afstand van nam. Deze zelfde redenering is
ook gevolgd bij de gedichten die Huygens vóór 162 5 heeft laten drukken.
Om niet een tekst in `vreemde' spelling op te hoeven nemen, is bij
de gedichten [z6], [z7], [z 7], [ 3 6], [37] en [38] de handschriftelijke versie
verkozen boven de gedrukte kopij ([r6] en [i 7]) of de versie van de
`Zeeuwse drukken' die Huygens `onoversien, onverbetert' heeft opgenomen
in boek iv van zijn Otia (de andere nummers).
8 INLEIDING
7
222 Vgl. Dorleijn 1 984, p. zoen Mathi js en 1 995 , hoofdstuk 3.