Download deel 2 - Textualscholarship.nl

S•4. 2 Gedrukte bronnen
Anders dan bij handschriften, die uniek zijn, hebben wij bij gedrukte
bronnen te maken met exemplaren uit een veeltallige oplage. Dat binnen
één oplage van een gedrukt werk verschillende `staten' kunnen
voorkomen, is bekend. Volgens Verkruijsse kan de tekstediteur dan ook
pas aan het werk als er van de verschillende drukken waarin de tekst is
uitgegeven zogenaamde `ideal copies' zijn samengesteld. `Vanuit het
standpunt van de bibliograaf die het voorwerk voor de tekstediteur verricht'
is zo'n `ideal copy' een historische reconstructie van de vorm of
vormen (d.w.z. de in schoon- en weerdruk bedrukte vellen) waaruit de
exemplaren zijn opgebouwd van een druk of van een `issue' zoals die
door de drukker zijn afgeleverd.
Op basis van de `ideal copy' van elke geautoriseerde druk, stelt de
editeur zijn basis-tekst of `copy text' vast.X33
Voor de gedrukte bronnen van Huygens' vroege Nederlandse gedichten
betekent het vaststellen van de `ideal copy' op deze wijze dus
totale collatie van zo veel mogelijk exemplaren van de drukken uit 1619
van gedicht [I6] en [1 7], van de Zeeuwse drukken van [z7], [3 6], [ 3 7] en
[ 3 8], van de Otiorum libri sex uit 1625 en van de Koren-bloemen uit 165 8 en
1672.234
Dit reusachtige karwei heb ik niet aangevat. Ik kan met een editeur
als Zwaan zeggen:
`Aangezien deze uitgave er een is naar de handschriften, meen ik mij ontslagen te
mogen achten van collationering van zoveel mogelijk exemplaren der drukken
(...) ,z3s
En ik zeg dat óók. Maar voldoende argumentatie is dit nog niet. In het
variantenapparaat van deze historisch-kritische editie worden de gedrukte
versies wel opgenomen. De `ideal copy' zou derhalve moeten
worden vastgesteld. Toch heb ik afgezien van totale collatie van zoveel
mogelijk exemplaren. Uit de secundaire literatuur is mij niet gebleken
dat er tussen exemplaren van de beide edities Koren-bloemen verschillen
233 Verkrui 1sse 1983, 8 .227-36. -6.
234 Om een indruk te geven g n va van de aantallen exemplaren p in Nederlands openbaar p bezit
volgt hier een opgave pg op o basis van de Centrale Catalogus, ^ ^ de catalogus ^ van de Stadsbiblio-
theek Haarlem, mde ccatalogi gi van UBA, , UBL, , KB en de secundaire literatuur: 161 9 Verclaerin ^h.
Tweedrukken.,
5^ exx. • 16i 9 Christel ycke bedenckingen. g 4 exx.; ^ 1622 Batava Tem e. 9 exx.; 1622
Kostelick Mal. 8 exx.; 162 1623 Batava Te e. 2de druk. i ex.(uBu, ^ coll. Un g er ^• 162 3
Kostelick
Mall. all. ede druk. exx.; ^ 162 S Otia. exx. (+ 3exx. in pprivé-bezit); 16 8 S Koren-bloemen. 14
exx.in +4 privé-bezit); p , 16 72 Koren-bloemen. 20 exx. (+ 4 in privé-bezit). p ezit
235 Zwaan wa I ^ 68 , p. p 11.
8 2 INLEIDING