Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

Wanneer zij ondervraagd worden over de oorzaken van deze situatie, hebben ze het vooral
over het probleem van de bijdragen die moeten betaald worden. Veel meer dan in andere
bevolkingsgroepen moeten de heel armen rechtstreeks de last van de verplichte bijdrage op
zich nemen : erkende gehandicapten, onbeschermde personen ... Het betekent extra-stappen
en de noodzaak een deel van zijn inkomsten opzij te zetten voor een “belegging” terwijl
men het vaak al moeilijk heeft om de onmiddellijke behoeften het hoofd te bieden.
Velen onderstrepen ook het probleem van de bijkomende bijdrage : in principe is ze niet
verplicht maar de meeste ziekenfondsen eisen dat ze betaald wordt als voorwaarde om lid te
worden. Hierdoor slagen personen, die nochtans in orde zijn met de verplichte bijdrage, er
niet in de terugbetaling van de gezondheidsprestaties te verkrijgen. Er bestaat wel een
hulpkas die nooit een bijkomende bijdrage eist, maar doordat ze heel gecentraliseerd is, is ze
weinig toegankelijk voor personen die haar het meest nodig zouden hebben : onder de
ondervraagde personen in Charleroi, leek niemand zelfs van het bestaan ervan op de hoogte
te zijn ...
Andere voorbeelden van moeilijkheden :
GEZONDHEID 135
Een werkloze ontvangt zijn uitkeringen via de vakbond. Aangezien hij zijn
vakbondsbijdrage niet betaalt heeft, wordt hem een bon, bestemd voor het ziekenfonds,
geweigerd.
Een O.C.M.W. weigert een onbemiddeld gezin te helpen. Wat kan het dan doen om een
gezondheidsdekking te kunnen genieten ?
Een werknemer hangt af van een vroegere baas, die failliet gegaan is en die de sociale
bijdragen niet betaald heeft ...
Een huismoeder moet leven van de betaling van de bijdragen door een ex-echtgenoot van
wie ze geen nieuws meer heeft...
De administratieve obstakels werden breedvoerig uiteengezet in het Derde Verslag van de
Interdepartementale Commissie voor Armoedebestrijding (1991). Uit verschillende werken,
onder andere uit een studie van de Landsbond der Christelijke Mutualiteiten, bleek dat
wellicht 4 tot 5% van de bevolking op het ene of andere moment niet in orde was inzake
ziekteverzekering. Die situaties komen vooral aan het licht in geval van ziekten waarvoor
elk uitstel of uitblijven van verzorging bijzonder schadelijk kan zijn.
Dit rapport onderstreepte de situatie van bepaalde groepen die moeilijk verzekerbaar zijn :
jongeren die afhaken op school, kandidaat politieke vluchtelingen, kleine zelfstandigen met
zeer lage inkomens, uiteengevallen gezinnen, daklozen. Die situaties bestaan nog steeds in
1994. Zo bevonden zich in Charleroi 10% van de personen die zonder ziekfondsdekking
zaten in de loop van de vijf laatste jaren in een situatie die “buiten de normen” viel, waarin
de wet niet voorziet.
“Voor alle administratieve problemen, hebben gewone mensen als wij hulp nodig van
een bevoegd orgaan of persoon om de moeilijke situaties te ontwarren. Een jongere die
op school afhaakt, bevindt zich in een situatie zonder rechten, hij heeft geen toelagen
meer, noch ziekenkas, noch werkloosheidsuitkering. Dat is een ernstig probleem als
men bovendien ook weet dat in gewone arbeiderskringen zwangerschappen heel vroeg
voorkomen. Zonder dekking van de verzorgingskosten, kan men het verloop van de
zwangerschap of de bevalling niet volgen. Dat is een heel ernstig probleem en men
moet er op regeringsniveau in slagen een oplossing te vinden voor de jongeren”.