Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

• Tijdelijk onderdak verlenen : bestrafte solidariteit ?
Mensen die op straat komen te staan, worden soms opgevangen door familie of bekenden.
Arme mensen vangen lotgenoten die in plotse woonnood verkeren gemakkelijk en gastvrij
op. Zij weten immers wat het is om thuisloos te zijn. Toch is die opvang om diverse redenen
ook problematisch : na verloop van tijd creëert het spanningen in het (overvolle) gezin. In
vele gevallen worden deze vormen van solidariteit onder de armen financieel bestraft
doordat de betrokkenen vaak hun OCMW-steun of werkloosheidsuitkering verliezen of
verminderd weten omdat men onder het statuut van “samenwonenden onder één dak” valt.
De bestraffing naar aanleiding van deze vorm van solidariteit is des te onrechtvaardiger,
omdat gezinnen hier de verantwoordelijkheid van de overheid, van onthaalcentra en andere
overnemen en dus in feite ‘kostenbesparend’ zijn voor de overheid.
“Een vrouw die tijdelijk onderdak bood aan iemand die zonder woonst zat, ondervond
al spoedig een inmenging in haar privacy. Er werd een onderzoek gevoerd : naar haar
gezinssituatie, haar relaties, haar inkomsten. De huiseigenaar dreigde ermee haar aan
de deur te zetten. Haar vervangingsinkomen werd verminderd”.
“Wisselvallige persoonlijke omstandigheden, op straat gezet worden, verhuizingen,...
verplichten ons soms om verwanten, vrienden of familieleden op te vangen. De situatie
wordt dan na verloop van tijd ondraaglijk doordat je te dicht op elkaar zit. Een vriend
of verwant in moeilijkheden huisvesten kan ook sancties meebrengen : je wordt belast
als samenwonend in plaats van alleenstaand of gehuwd, je krijgt problemen met de
sociale woningmaatschappijen of het OCMW.”
Dit vinden de armen niet rechtvaardig. Veel mensen zouden geen onderdak hebben, indien
ze geen beroep zouden kunnen doen op deze vorm van solidariteit.
“De wet zet de mensen ertoe aan om te liegen en te bedriegen om geen sanctie op te
lopen.”
Voorstellen
WONEN 220
• Arme gezinnen die thuisloze mensen opnemen omdat ze nergens anders
terecht kunnen, mogen hiervoor niet financieel gesanctioneerd te worden.
Integendeel, gastgezinnen zouden tijdens de duur van de opvang steun
moeten krijgen van het OCMW of een andere sociale dienst. Het gastgezin
moet in die onthaalperiode blijven genieten van een ongewijzigd statuut
inzake de gezinssamenstelling.
• Al wie, om deze reden, zijn intrek neemt bij een gastgezin, dient zich in de
gemeente (huisvestingsdienst) tet laten inschrijven als “woonstzoekende”
(naar analogie van de werkzoekenden). Deze inschrijving laat de gemeente toe
een dubbele opvolging en evaluatie op te zetten : wat onderneemt de
betrokkene om een behoorlijke woonst te zoeken ? Wat wordt de betrokkene
door gemeentelijke ambtenaren, diensten, hulpverlening e.a. aangeboden ?
Het spreekt vanzelf dat wie als “woonstzoekende” is ingeschreven, op zoek is
naar een behoorlijke (“decente”) huisvesting.
• De inschrijving in de gemeente als woonstzoekende mag niet beperkt
worden in de tijd, maar dient zolang gehandhaafd tot de woonstzoekende een
woning gevonden heeft.