Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

X., 19 jaar, heeft op school voor kok geleerd en werkte een tijd in een restaurant, maar
kwam altijd ‘s nachts laat thuis. Hij kreeg daardoor ruzie met zijn vriendin, die hem
verliet. Daaruit trok hij zijn les, en toen hij een nieuwe vriendin had, zocht hij ander
werk. Het gezin gaat voor, vond hij. Hij verloor vrij vlug zijn tweede job en vond
uiteindelijk alleen... avondwerk in een café.
“Voor ons is het moeilijk onze levensgeschiedenis te onthouden. Onze gezinnen zijn als
bomen die altijd opnieuw uitgegraven worden. Telkens wordt een stuk van de wortels
afgekapt.”
Maatschappelijk werkers onderstrepen ook dat de wet tijdelijke arbeid eigenlijk bestraft en
dat de terugkeer naar een arbeidssituatie moet worden vergemakkelijkt, dat men dus vlotter
de toelating moet krijgen om te werken:
“Daar het iedere keer dat je een baantje aanneemt zo’n rompslomp is om in orde te
blijven met de VDAB of met het OCMW, neem je een baan van twee maanden niet aan,
omdat je anders weer de beproeving van achterstallige betalingen moet doorstaan. De
wet zal alleen gerespecteerd en niet meer omzeild worden als de betrokkene er niet bij
inschiet als hij de wet volgt. Het is uit noodzaak dat de mensen gebrek aan burgerzin
gaan vertonen. De wetten en reglementen zijn van die aard dat ze reïntegratie gewoon
in de weg staan en uitsluiting veroorzaken.”
Het eerste actievoorstel voor de overheid luidt: het administratief systeem
en het beheer van de sociale zekerheid vereenvoudigen.
Heel wat armen zijn genoodzaakt onregelmatig te werken. Dat gebrek aan
regelmaat - waarvan interim-arbeid een mooi voorbeeld is - veroorzaakt een
reeks administratieve moeilijkheden: de inschrijving als werkzoekende wordt
onderbroken, de dekking door het ziekenfonds verandert, men verandert van
kinderbijslagfonds. Die moeilijkheden maken vaak dat men werk weigert.
Het administratief beheer van de sociale zekerheid moet worden
vereenvoudigd, zeker wat de kinderbijslag en de werkloosheidsuitkeringen
aangaat, zodat men rekening kan houden met de sterk onregelmatige
arbeidssituatie van de armen. Wie geen werk heeft, moet daarom nog niet de
nadelige gevolgen van een ontoereikend beheer van het werkloosheidsdossier
ondergaan en gedwongen worden om tijdelijk bij het OCMW zijn toevlucht te
zoeken tot zijn dossier in orde is.
• Slechte vergoeding en slechte sociale bescherming
ARBEID EN SOCIALE BESCHERMING 165
Een ander probleem waar veel armen mee te maken hebben, is de slechte vergoeding en de
slechte sociale bescherming. Veel mensen werken voor een baas maar met het statuut van
zelfstandige, omdat dat minder sociale lasten meebrengt die dan toch door de zelfstandige
zelf moeten worden betaald. Anderen werken onderbetaald of gewoon in het zwart omdat ze
geen keuze hebben. Als ze ziek worden, een arbeidsongeval hebben of werkloos worden, is
hun sociale bescherming beperkt en moeten zij soms grote onkosten dragen waardoor ze
financieel in een onmogelijke situatie terechtkomen. Situaties waarvan zij vinden dat alleen
illegale vreemdelingen erin verzeilen...