Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

ARBEID EN SOCIALE BESCHERMING 157
aangegeven werk. Wij weten niet wat de dag van morgen ons brengen zal. De
levensomstandigheden waarin de armste burgers moeten leven zijn een samenleving,
die beweert een politieke democratie te zijn, onwaardig. De trends die zich nu
aftekenen zullen in de toekomst tot meer en meer armoede leiden, met een
verregaande en gewettigde uitbuiting van de armsten. Zo ziet men bijvoorbeeld hoe
de wetgeving op de werkloosheid en het bestaansminimum de werkloze
uitkeringsgerechtigden sinds een aantal jaren een soort van dwangarbeid oplegt die
fel lijkt op gevaarlijke uitbuiting. Wie heeft er baat bij die voordelige uurlonen, die
fiscaal aftrekbaar zijn voor degenen die gebruik maken van de handarbeiders van de
PWA’s (gemeentelijke klusjesdiensten), waar al wie meer dan twee jaar een uitkering
trekt zich verplicht zal moeten inschrijven? In zo’n systeem betalen de rijksten
effectief soms minder dan 100 frank per uur, dankzij de fiscale aftrek. Bovendien
versterken wij door zo’n praktijken ongewild de huidige tendens om de lonen te doen
dalen. Ongewild komen wij nu tegenover degenen te staan die ons misschien morgen
in de miserie zullen volgen. Als dat de “plaats” is die voor de armsten wordt
klaargemaakt, dan weigeren wij die. Wij weigeren ook de gangbare ideeën die ons
verantwoordelijk willen stellen voor de economische moeilijkheden van de staat of
voor het deficit van de sociale zekerheid. Het resultaat van zo’n denkbeelden is dat
wij het recht op werkloosheidsuitkeringen en op het bestaansminimum verliezen.
Maar ook dat er in naam van de concurrentiekracht druk wordt uitgeoefend op de
inkomsten van degenen die werken. Dat alles leidt bij de zwakkeren tot nog grotere
bestaansonzekerheid.
Wij weten uit ervaring dat in de ellende waarin wij genoodzaakt zijn te leven, wij
weer waardigheid kunnen krijgen door te vechten. Wij zijn de eersten die dagelijks
tegen de armoede vechten. Die strijd, dat zijn de stappen die wij moeten zetten om
een recht te krijgen dat ons geweigerd wordt, dat is het haast permanente zoeken
naar een woning, dat is het zoeken naar ‘een echte baan’, met een ‘echt contract’, dat
is de moeite die wij doen om onze kinderen in de scholen te doen aanvaarden; voor
anderen nog bestaat de strijd uit het zoeken naar een onderkomen en naar een stuk
brood om te overleven...
Die strijd tegen de miserie die wij voortdurend moeten voeren, schept ook solidariteit.
Hoevelen onder ons hebben er geen onderdak verleend aan verwanten en aan
anderen die op straat stonden? Vaak met het gevaar gestraft te worden, want volgens
de wet mogen uitkeringsgerechtigden niet samenwonen, of met het risico het beetje
‘zekerheid’ dat ze hadden weer in het gedrang te brengen.
Hoe vaak hebben sommigen onder ons niet gezegd “wij strijden opdat onze kinderen
niet dezelfde moeilijkheden als wij moeten meemaken”, of nog, “wij strijden opdat er
iets verandert en de anderen niet zo’n ellendig leven als wij moeten leiden”. Door die
strijd, die solidariteit, die weigering van de miserie die alles kapotmaakt, bouwen wij
aan een waardige plaats voor alle gezinnen, voor elke persoon. Dat zal alleen
mogelijk zijn als de hele maatschappij onze strijd kent en erkent, en als zij beslist zich
te ontwikkelen op basis van waarden zoals solidariteit en rechtvaardigheid, en niet
langer tomeloze winst en uitbuiting van de mens vooropstelt.
Woorden van Luc Lefebvre, vertegenwoordiger van Lutte Solidarité Travail op de
bijeenkomst georganiseerd in Gent op 10 april 1994 “Een waardige plaats voor alle
gezinnen in de samenleving”.
In onze opzet om de arbeidssituatie van de armsten en hun eisen terzake te beschrijven,
hebben wij verkozen om hun woorden en bedenkingen zoals zij tijdens de voorbereiding
van het Algemeen Verslag, werden geuit, als volgt te structureren: