Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

Belangrijk bij het door De Cirkel opgestarte actie-onderzoek is het doelbewust
nastreven van verandering en vernieuwing in de OCMW-werking op alle niveaus. Dit
betekent dat zowel de individuele relatie tussen de hulpverlener en de cliënt, als het
beleid van de Sociale Dienst, het niveau van bestuur (OCMW-Raad), het lokaal
sociaal beleid en het centrale OCMW-beleid (niveau van de verantwoordelijke
ministers/kabinetten) bij dit proces betrokken worden.
De Cirkel heeft een aantal principes (geboden) voor de basishouding van de
hulpverleners geformuleerd. We vermelden o.a. : maximaal kans geven aan de
mensen om zich te kunnen uiten; grote luisterbereidheid ontwikkelen; zelfstandigheid
bevorderen; respect voor de pijn en het verdriet; grenzen van de hulpverlening
duidelijk maken; ondersteunen van de cliënt bij het zoeken naar een voor hem
haalbare oplossing, enz. In zekere zin is De Cirkel hiermee de wegbereider geweest
naar de hier en daar in de OCMW’s op gang gekomen maatzorg-projecten.
Buurtcentrum De Muide : ook de niet bereikte armen trachten te bereiken
Tenslotte is het belangrijk om binnen dit hoofdstuk waar het recht op hulp besproken
wordt, het probleem aan te raken van de mensen die in armoede verkeren maar noch
door Vierde Wereldorganisaties, noch door de welzijnssector gekend zijn. Ze bestaan:
ze leven zelfs zonder steun van het OCMW in soms erbarmelijke omstandigheden en
zijn sociaal dikwijls volstrekt geïsoleerd. Dikwijls gaat het om bejaarden die trachten
te overleven met een karig pensioen.
Het Buurtcentrum De Muide in Gent, gesitueerd midden een kansarme wijk, heeft
een actieve methode ontwikkeld om ook deze niet bereikte armen te “ontdekken” en,
indien gewenst, een reikende hand te bieden. Regelmatig worden zogeheten
“straatvergaderingen” georganiseerd. Alle bewoners van één of meerdere straten
worden uitgenodigd tot een ontmoeting in het buurthuis. Elke bijeenkomst wordt
voorafgegaan door een huisbezoekenronde. Zo kan men, dikwijls op verwijzing van
een gebuur, op het spoor komen van mensen die in armoede leven en vereenzaamd
zijn. Een eerste bezoek aan het buurtcentrum kan het begin zijn van het op gang
brengen van een dynamiek, waardoor althans het sociaal isolement doorbroken wordt
en eventueel de stap naar bv. het OCMW of andere hulpverlenende organisaties
samen met de begeleiders gezet wordt.
• Ook de hulpverlener is bezorgd...
OCMW 98
Onmiskenbaar is er op het vlak van de hulpverlening aan kansarmen en armen iets in
beweging gekomen. In Vlaanderen hebben talrijke projecten van het VFIK (Vlaams
Fonds voor de Integratie van Kansarmen) in verschillende gemeenten een nieuwe
dynamiek op gang gebracht. Zij geven impulsen op vrijwel alle domeinen die ons in
dit Verslag aanbelangen. Er is een doorbraak in het denken rond en mèt de mensen
die in armoede verkeren. We zien langzaam een verschuiving optreden van het
schuld-denken over armoede en uitsluiting naar het inzicht dat veel armoede
structureel bepaald is.
Een eerste analyse van deze vernieuwingsgolf leert dat de participatie van de
“doelgroep” een basisprincipe wordt. Er is een duidelijke opening naar het voeren
van een dialoog. De hulpverlening wordt tevens gericht op alle aspecten van het
uitsluitingsproces. Er is sprake van een geïntegreerde aanpak van de armoedebestrijding.