Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

- het lijden, dat spreekt uit hun individuele verhalen die samen de sociale geschiedenis
van de armoede vormen (1. Woorden van lijden en strijden),
- de verhouding tot de arbeid (2. Arbeidsvoorwaarden en menselijke waardigheid)
- de verhouding tot de werkloosheid (3. Werkloosheid en arbeidsbeleid)
- de verhouding tot de sociale bescherming (4. Sociale bijstand en sociale zekerheid)`
- de verhouding tot de vormen van armoedebestrijding (5. Het overheidsbeleid en het
algemeen belang)
- de conclusies (6).
1. Woorden van lijden en strijden
De levenservaringen van de armsten stemmen niet altijd overeen met het miserabele beeld
dat wij ons van hen vormen en dat vaak alleen dient om ons in onze zekerheden te
bevestigen door te beletten dat wij vragen gaan stellen over de collectieve
verantwoordelijkheid voor het verschijnsel armoede. Het verhaal van de armen is ook het
verhaal van de woede, heen en weer geslingerd tussen berusting en opstandigheid, want
tegenspoed kan zich ook gaan uiten in gewelddadigheid. Uit het verhaal van de armen blijkt
ook dat zij van geen medelijden moeten weten, wat vaak de enige houding is die de
welgestelden tegenover hen aannemen. De armen verwachten niet dat hun verhaal
medelijden opwekt, maar dat het tot de actie aanzet opdat hun dagelijkse leven verandert; zij
verwachten dat wij hun strijd steunen opdat hun kinderen een ander leven kunnen leiden,
opdat er geen anderen tot overleven worden gedwongen.
Het verhaal van Mijnheer D
ARBEID EN SOCIALE BESCHERMING 158
“Eigenlijk ben ik beginnen werken toen ik acht jaar was. Mijn vader was
fietsenmaker en koudsmid, en na de schooluren hielp ik hem in het werk. Ik zie hem
nog zo voor mijn ogen de stoven slaan.
Toen ik veertien jaar was, werd ik leerjongen-coiffeur in Tienen. De leerjongens
leefden van het drinkgeld: dat was zowat 11 fr. per week. Toch moest ge elke dag een
verse voorschoot aanhebben, en dat was voor moeder een zware last. Drie of vier
maanden voordat ik het brevet zou halen, ben ik ermee gestopt.
Ik ging als inwonende gast in een beenhouwerij werken. Daar moest ik voortdurend
in de frigo’s werken, met mijn handen in het ijs. Mijn handen stonden krom, en als ik
ze ging warmen aan de stoof lieten de opmerkingen niet op zich wachten. In
september werd het me teveel en wilde ik weggaan, maar de baas vroeg me te blijven
tot nieuwjaar. Ik deed het en heb er zelfs mee nieuwjaar gevierd. Als ik wilde, mocht
ik altijd terugkomen, zei de baas. Dan volgde de bakkerij. Ik begon als “derde gast”:
schuren, potten afwassen, vormen insmeren,... De “tweede gast” leerde broodjes
bakken, gebakjes maken, enz. Toen ik zeventien was, ging ik in de bouw werken: eerst
als metserdiender, dan als “halve gast” en zo werd ik na een tijd stukadoor. Spijtig
genoeg gingen de zaken voor mijn baas slecht toen ik terugkwam na mijn legerdienst.
Hij wilde mij nog enkel als “halve gast” aanwerven en dat was 15 fr. per uur in
plaats van 25 fr. Gelukkig had ik tijdens mijn legerdienst mijn rijbewijs gehaald. Ik
werd chauffeur in Brussel en reed onder andere voor een bierhandelaar, een
veehandelaar, een grootwarenhuis, een firma van taxi’s-camionettes... Ook in Leuven
reed ik als taxi-chauffeur. Tijdens de weekends ging ik nog helpen bij mijn vader.
Het was een goede tijd. Werk was er altijd wel te vinden. Je kon zelfs nog kiezen: als
een baas een frank meer betaalde dan de andere, gingen alle routiers zich daar