Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

Die personen bevinden zich in zo’n mate in de marge van de arbeidsmarkt, dat ze
eerder als “buiten de arbeidsmarkt vallend” dan als werkzoekenden worden
gerangschikt. Toch zijn die personen ondanks alles economisch actief, zelfs als het
om parttime of om onzekere statuten gaat. Het aantal arbeidsplaatsen moet dus
toenemen, maar in sommige gevallen moeten ook de arbeidsvoorwaarden verbeteren.
Een groot deel van de ‘niet actieve’ bevolking kijkt uit naar werkgelegenheid. Hun situatie
blijft echter vaak verborgen achter ‘nepstatuten’.Bijgevolg is het gevaar niet denkbeeldig
dat het reclasseringsbeleid zich enkel richt tot de werklozen en de uitsluiting van de andere
groepen versterkt. “In welke mate bereiken het beleid, de projecten en de acties die wij op
touw zetten de mensen die te maken hebben met een gecamoufleerde vorm van
werkloosheid? In welke mate versassen wij deze mensen op korte termijn van de categorie
van mensen zonder werk naar deze van mensen met onzeker werk, bij gebrek aan beter?”
(I. Nicaise, inleiding op het Europese seminarie ‘Syndicaten, werkloosheid en sociale uitsluiting’, Leuven, juni 1994).
• De werkonzekerheid bij de armen
ARBEID EN SOCIALE BESCHERMING 164
Niet alleen het aantal banen dat de armen kunnen krijgen neemt af en vormt een eerste bron
van bestaansonzekerheid, maar daar komt ook nog de onregelmatigheid van het werk bij
kijken. Onregelmatig werk hebben impliceert dat men niet lang hetzelfde werk doet, dat de
werkuren versnipperd zijn. Dat maakt dat het langer duurt om zich aan te passen en brengt
ook tijdverlies mee. Dat gebrek aan regelmaat leidt ook tot administratieve moeilijkheden
door de onderbreking van de rechten (inschrijving als werkzoekende onderbroken, gevolgen
voor de dekking door het ziekenfonds en het recht op kinderbijslag). Ook het gezinsleven,
het sociaal contact en de gezondheid hebben eronder te lijden. De interimarbeiders voelen
dat vaak het sterkst aan.
“Onregelmatig werk, dat is moeilijk. Elk nieuw werk brengt spanningen mee: je hebt
tijd nodig om die te verwerken en dat maakt je vrije tijd zinloos, je hebt last van de
weerslag. Je kan er geen weg mee.
Mijnheer H. doet al 9 jaar interimwerk en heeft op tientallen plaatsen gewerkt.
Opvallend is wel dat hij bijna 26 maanden lang als interimarbeider bij hetzelfde
bedrijf heeft gewerkt, weliswaar zelden volledige maanden, en met korte
werkloosheidsperioden ertussen. De extraatjes van de ‘vaste mannen’ zijn ook niet
voor hem weggelegd: maaltijdchecks, eindejaarspremie, Sinterklaas, Kerstmis, de
premie voor wie een jaar lang geen ongeval heeft gehad.
“Echt werk, dat is voor mij een regelmatig loon, betaalde vakantie, premies. Dat is 8
uur kloppen en aan het einde van de maand je loon krijgen.”
“Eén dag hier werken en één dag daar... van de ene firma naar de andere... Ik doe dat
wel graag omdat je daarbij veel kunt leren. Maar dat wil ook zeggen dat als ik een
paar dagen moet gaan doppen, ik eerst al de papieren in orde moet brengen eer ik kan
trekken. Ik woon in Willebroek en moet dan naar Mechelen en terug, dan naar de
VDAB, de vakbond en terug..., en als je dan één stempel vergeet, kun je opnieuw
beginnen... De woorden die ik al heb gehad met de kas van de kinderbijslag, die kan ik
niet meer tellen.”