Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

- aanpak van analfabetisme en de gevolgen ervan;
ONDERWIJS 353
- de manier waarop de basisleerstof moet worden aangebracht bij jongeren die al
verschillende keren zijn gezakt;
- een kritische analyse van het huiswerk, zodat de ouders niet op een onhandige manier
moeten helpen, beschaamd over hun onkunde.
- erkenning van de waarde van buitenschoolse activiteiten en van de rijkdom ervan, ook in
het leerproces;
- kritische analyse van de voorstellingen die de toekomstige leerkrachten zich vormen.
“Zonder dat hij er zich bewust van is, zijn de verwachtingen en de voorstellingen die
de leerkracht zich maakt vaak ideologisch gekleurd door zijn opleiding, zijn
maatschappelijke loopbaan en zijn socio-cultureel milieu. Onbewust waardeert hij het
meest de kinderen die daar het dichtst bij aanleunen en slaat hij degenen die daar het
verst vanaf staan het minst hoog aan. De kinderen verinwendigen dat gevoel en
krijgen daardoor vrij snel een gevoel van minderwaardigheid en onmacht.”
Door die thema’s reeds in de basisopleiding te behandelen, wordt de toekomstige leerkracht
zich bewust van de diversiteit binnen de schoolbevolking en krijgt hij een andere kijk op die
bevolking. Dat kan nog worden versterkt als de instituten, die instaan voor de opleiding van
de leerkrachten, hun studenten aanmoedigen om stage te lopen in scholen met kansarme
kinderen en wanneer de onderwerpen van het eindwerk, gekoppeld aan een stage, gaan over
de voorwaarden om te slagen in de basisschool en op de middelbare school, over het
verbeteren van de betrekkingen met de ouders of over het toepassen van onderwijsmethoden
die positieve discriminatie voorstaan.
Als die instellingen leerkrachten willen opleiden die in staat zijn om “de wereld in de wereld”
aan te leren, dan moeten zij zelf het goede voorbeeld geven en meer open staan voor de
realiteit. Zo zou men de partners kunnen uitnodigen : vertegenwoordigers van de dagcentra,
de ouderverenigingen, de PMS-centra, werkgroepen voor alfabetisering, jongeren uit het
beroepsonderwijs die aan de toekomstige leerkrachten hun moeilijkheden willen uitleggen.
“In een technische en beroepsschool hebben de jongeren een groep gevormd die zij
‘de uitsluiting uitsluiten’ noemen: op de speelplaats treden zij op als een soort
‘blauwhelmen’ en zij willen elke vorm van uitsluiting, op school en elders, bestrijden.
Zij komen getuigenissen afleggen op de normaalscholen en in de vormingsgroepen.”
In dezelfde zin is het beslist ook nuttig om bezoeken te brengen aan de plaatsen waar zich
de integratiemoeilijkheden voordoen, zoals de scholen in kwestie, de rechtbanken, de
opvangcentra, de centra van de jeugdbescherming. De studenten kunnen ook deelnemen aan
acties zoals de ‘straatbibliotheek’ om in het veld bij te leren.
De leerkrachten die in ‘moeilijke’ scholen werken, vragen expliciet om meer
professionalisme, zij willen nieuwe instrumenten gebruiken, hun ervaringen aan collega’s
meedelen, de pedagogische middelen ontdekken die anderen op punt hebben gesteld. Ze
vinden het erg dat aan die vraag geen gehoor wordt gegeven.
De voortgezette opleiding moet:
- de klassieke opleidingen vervangen (passief luisterende deelnemers) door tijdstippen en
plaatsen te bepalen voor uitwisseling, reflectie, ondersteuning en evaluatie, en dit tussen