Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

van nieuwe stappen. Een crisissituatie moet door de hulpverlener maximaal worden
aangegrepen om de dialoog en de samenwerking te stimuleren. Dit is een inzicht dat met
veel deskundigen wordt gedeeld.
* Verlaten verklaard
GEZIN 59
In 1987 werd een wet ingevoerd waardoor geplaatste kinderen door de jeugdrechter
“verlaten” kunnen worden verklaard. De bedoeling van deze wet was te zorgen dat kinderen
die in instellingen verblijven en waar niemand meer naar omkijkt, gemakkelijker zouden
kunnen geadopteerd worden.
Sedert deze nieuwe wet in werking trad, zijn er in Vlaanderen bijna 100 gevallen van
“verlatenverklaring” genoteerd. De organisaties die opkomen voor de belangen van
arme gezinnen, hebben in 1987 reeds gewaarschuwd voor de gevaren van deze wet.
Hun voorspellingen zijn ondertussen (helaas) uitgekomen. Dit blijkt uit een studie
van de Leuvense universiteit (P. Senaeve). Hij onderzocht alle dossiers en kwam tot
schokkende vaststellingen :
- De verlatenverklaringen blijken vooral uitgesproken te zijn t.a.v. kinderen die in
pleeggezinnen geplaatst zijn. De aanvraag tot verlatenverklaring blijkt ook meestal
uit te gaan van het pleeggezin, dat op die manier graag het kind op een meer
definitieve wijze wil opnemen.
- De kinderen die verlaten verklaard worden, komen voor het grootste deel uit arme
gezinnen.
- De natuurlijke ouders worden niet of nauwelijks geraadpleegd over de plannen tot
verlatenverklaring. Over dit feit heeft ondermeer de Administrateur-Generaal van
Kind en Gezin zich uiterst verontwaardigd getoond :
“Het is bedroevend te moeten vaststellen dat de ouders die eigenlijk recht moeten
hebben op een maximale bescherming, soms amper een minimale bescherming
bekomen” (Lieven Vandenberghe in de Morgen, 17.06.94).
- De jeugdrechtbank blijkt geen echt diepgravend onderzoek te doen naar de
mogelijke redenen tot verlatenverklaring. De bewijslast wordt vaak omgekeerd : in
plaats van naar bewijzen van verwaarlozing te zoeken, vragen de jeugdrechters
aan de natuurlijke ouders om te bewijzen dat ze hun kind niet verwaarlozen.
“Men had mij beloofd om de verplaatsingen met de bus te betalen, maar ik wacht nog
altijd.”
• De wet op de verlatenverklaring van 1987 moet afgeschaft worden.
• Het moet worden onmogelijk gemaakt om tussenbeide te komen zonder dat
het gezin op de hoogte werd gebracht.
Het is uitgesloten om de kwestie van verlaten kinderen aan te snijden, zonder te
spreken over de druk die op de toekomstige moeders wordt uitgeoefend en zonder