Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

cultureel beleid, gericht op de bestrijding van armoede een aantal voorwaarden tegelijk dient
op te nemen. De voornaamste zijn :
• Waakzaamheid bij de eerste stappen.
CULTUUR 321
Alle deelnemers aan de werkgroep getuigen hoeveel moed er nodig is om aan bestaande
culturele initiatieven deel te nemen en ... om het vol te houden. Iedereen bevestigt dat de
langdurige geschiedenis van armoede over generaties heen, een algemeen klimaat van
‘mislukking’ teweegbrengt en hoe diep de sporen daarvan nawerken in mensen die niets
anders kenden dan armoede. De allereerste stap uit het isolement blijft moeilijk.
Het vertrouwen van begeleiders, vrijwilligers, sociale werkers e.a. in de mogelijkheden van
arme mensen is cruciaal en dient van meetaf aan onvoorwaardelijk aanwezig te zijn. Zij
immers zullen het vaakst geconfronteerd worden met wat anderen gemakshalve
‘mislukkingen’ noemen. Niet enkel tegenover arme mensen zullen zij zich hierin dienen te
bekwamen. Ook en vooral tegenover de zogeheten ‘buitenwereld’ zullen zij vaak genoopt
zijn zich te verantwoorden.
“Hoe dikwijls heb ik al van mijn collega’s het verwijt gekregen dat ik naief ben en die
mensen teveel kansen geef. Ze zeggen me dan : ‘och mens, steek daar toch niet zoveel
tijd in’. - Of nog : ‘Wat haalt dat allemaal uit.’ - Die verwijten, op de duur word je dat
moe” (een maatschappelijk werkster in een OCMW).
Begeleiders, animatoren, vrijwilligers, sociale en culturele werk(st)ers zullen het zogenaamd
‘mislukken’ van individuele mensen leren begrijpen tegen de achtergrond van de
‘mislukking’ die de geschiedenis van armoede is. Zij zullen de verschillende inspanningen
die mensen in armoede leveren, leren aangrijpen als kansen om inspanningen tot een
dynamiek te ontwikkelen.
Begeleiding, steun en zelfvertrouwen bieden is daarom uiterst belangrijk. De begeleider
mag nooit afhaken en moet actief blijven opvolgen om, met arme mensen, die geschiedenis
van mislukking te keren.
• De permanente vorming van begeleiders inzake kennis van armoede is
wezenlijk en dient als zodanig ook ingebouwd te worden in de opleidingen,
de beroepsuitoefening en in het vrijwilligerswerk.
Arme mensen beseffen goed dat er ook bij henzelf moeilijkheden liggen die hen verhinderen
deel te nemen aan het cultureel aanbod :
“De moeilijkheden langs onze kant zijn, dat wij bijvoorbeeld schrik hebben om naar
iets te gaan dat we niet kennen; dat we het niet zullen verstaan; dat we geen uitleg
durven vragen” .
• Willen het cultureel aanbod en het beleid (instellingen, manifestaties,
initiatieven, verenigingen, e.a.) en willen de mensen, die werkzaam zijn in de
culturele sector, werkelijk de armste mensen bereiken dan dient een zeer
actieve politiek nààr de mensen gevoerd te worden. Om de armste mensen te
bereikenis er een langdurige aanwezigheid nodig.
Men zal hen zonodig thuis opzoeken en afhalen, eventueel babysit voorzien, kortom met
alle mogelijke belemmeringen rekening houden. Altijd zal men eerst het wantrouwen dienen