Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

WONEN 217
in de praktijk geen OCMW-steun trekken, geen post ontvangen, geraakt daardoor vaak in de
problemen voor allerhande administratieve dossiers (geen of laattijdige uitkeringen), geraakt
daardoor in financiële problemen...
Het niet (meer) beschikken over een domicilie brengt dikwijls een verlies van eerder
verworven rechten met zich mee en vormt in die zin een belangrijk element van
uitsluiting, niettegenstaande de positieve wettelijke veranderingen.
“De eigenaar had ons gezegd dat de caravan bedoeld was als tweede verblijf en dat
we ons niet zouden kunnen domiciliëren in de gemeente, maar dat we ons niet te veel
zorgen daarover hoefden te maken. Hij raadde ons af van naar de gemeente te gaan.
We zijn toch gegaan omdat we nergens meer gedomicilieerd waren. Op de gemeente
heeft men ons dan gezegd dat ze ons wel moesten inschrijven, maar dat ze
tegelijkertijd een proces verbaal zouden opmaken. Daarin stellen ze vast dat ge
onwettelijk op het weekendverblijf woont”.
“Pascal huurde een gemeubileerde kamer in I. De eigenaar had hem die begin 1989
opgezegd met een termijn van twee maanden. Sindsdien (en tot december 1990) heeft
hij tevergeefs naar een woning gezocht. Hij had geen geld om de waarborg en de
eerste maand huur te betalen. Hij heeft zijn identiteitskaart verloren en kan geen
nieuwe krijgen omdat zijn vorig domicilie ambtshalve geschrapt was. Bij de gemeente
zei men hem: “U moet eerst een woning hebben om daar uw domicilie te vestigen.” Bij
het OCMW klonk het net omgekeerd: ‘Wij weten niet wie u bent. Zorg eerst voor een
identiteitskaart en daarna zullen we u helpen’.”
Deze getuigenis laat zien dat de gemeente de huurder bestraft terwijl de eigenaar
verantwoordelijk is. Om zich te verzekeren van inkomsten die hij niet hoeft aan te geven
gaat die zover dat hij de huurder ertoe aanzet zijn domicilie verborgen te houden.
Tevens signaleren leden van de werkgroep dat er verschillende normen en principes
gehanteerd worden in de diverse regio’s. Sommigen gemeenten weigeren politiek
vluchtelingen, anderen weigeren campingbewoners, nog anderen hebben liever geen
woonwagenbewoners (of “voyageurs”) in hun gemeente. Wat deze laatste groep betreft,
geven de cijfers aan dat 50 % gedomicilieerd is op een door de gemeente erkend
woonwagenterrein. De rest woont op illegale terreinen en riskeert er uitgedreven te worden.
Overigens is het hier de plaats om te herinneren aan de de soms uitzichtloze situatie van
kandidaat politiek vluchtelingen. Verschillende “kleinere” OCMW’s signaleren de
onmogelijkheid voor deze mensen om - in afwachting van de erkenning van hun statuut een
woonst te huren. Zelfs contracten van beperkte duur schrikken de eigenaars af. Zelfs
wettelijk erkende vluchtelingen ondervinden ernstige inschrijvingsmoeilijkheden,
bijvoorbeeld in sociale woningen. Hun verblijfsvergunning wordt telkens voor één jaar
hernieuwd door de gemeente. Een aantal sociale woningmaatschappijen grijpen deze
zogenaamde ‘korte verblijfsduur’ aan als een geldige reden om de toewijzing permanent te
verdagen.
• Deze OCMW’s wijzen op de noodzaak om in de betrokken gemeenten van
overheidswege het initiatief te nemen om noodwoningen of doorgangswoningen
ter beschikking te stellen van kandidaat-vluchtelingen. In de grote
steden gebeurt dit reeds. Ook privé-initiatieven zoals bv. transithuizen
kunnen hier als voorbeeld gesteld worden.