Algemeen Verslag over de Armoede - Steunpunt tot bestrijding van ...

CULTUUR 304
het, bij gebrek aan een kritisch vermogen. Hij kan nog geen weerstand bieden, zoals
anderen, die zich jarenlang gevormd hebben met mensen die hen steunen in het leven.
Zo wordt de arme mens nog meer vervreemd van zijn eigen aspiraties en ambities uit naam
van een andere logica die niet overeenstemt met wat armen belangrijk achten voor de
verandering van hun leven.
Men mag er trouwens op verwedden dat François de opmerkingen die hij opgedrongen
krijgt zo diep in zich zal laten inwerken, tegen zijn eigen weerstand in, dat hij zich die
mening zal eigen maken. In het vervolg zal hij zelf de eerste zijn om anderen openlijk
terecht te wijzen wanneer ze het zouden aandurven om hun bestaansminimum aan
theater te besteden.
Het weder-woord van arme mensen moet gerespecteerd worden als een
s i g n a a l v a n k r i t i s c h v e r m o g e n . H u n a m b i t i e m o e t b e l u i s t e r d w o r d e n .
“Diegenen die kritiek op ons hebben moeten weten dat wij geen nietsnutten zijn. Wij
hebben talent en ideeën. Als men de armen op weg helpt, kunnen ze het evengoed als
de anderen “
Niet weinig hulpverleners bevestigen keer op keer het stigma dat arme mensen niet
meetellen, niet zelf hun leven kunnen inrichten. Dezelfde sceptische houding werd
herhaaldelijk vastgesteld bij het opstarten van een project als ‘Socio-culturele vorming voor
kansarmen’ van het OCMW van Gent. Men werpt dan op :
“Cultuur voor armen ? Moet dat wel ? Kunnen we dat geld niet aan dringender zaken
besteden ?”
Verantwoordelijken van een cultureel centrum in Marche-en Famenne leggen de
basisgedachte uit van hun werking die er zich op toelegt ook de allerarmsten te bereiken. Zij
benadrukken hoe belangrijk het is om arme mensen aan te spreken in wat ze kunnen en in
wie ze zijn :
“Veel sociale werkers houden er een stereotiepe beeldvorming op na : ze zijn zo
geconditioneerd door het kader waarin ze werken, dat ze automatisch en a priori
iedereen die aan hun deur klopt als een probleemgeval beschouwen. Natuurlijk moeten
er sociale diensten zijn die zich bezighouden met dringende en specifieke
moeilijkheden. Maar veel meer nog is er behoefte aan culturele en sociale werkers,
die op alle mogelijke terreinen aanwezig zijn en die aangesproken kunnen worden
zonder dat men het leven van de armen gaat problematiseren. Wij willen door onze
manier van werken vooral demarginaliseren door mensen te lichten uit de categorie
‘dienst voor mensen met problemen’ “.
Cultuur is een rijkdom. Zij voedt ons denken. Zij geeft ons hoop. Zij laat ons toe
buitengewone dingen te doen en nieuwe dingen te ontdekken. Dingen waarvan we
houden en die we kunnen. Zij helpt ons onze vaardigheden beter te gebruiken. Zij laat
ons toe dingen te ontdekken die ons doen genieten en vreugde geven “
(Beweging ATD Vierde Wereld - werkgroep St.-Gillis ).
Eenzelfde houding ligt ten grondslag aan het project ‘Socio-culturele vorming’ van het
Gentse OCMW. Ook daar vertrekt men van wat mensen potentieel te bieden hebben als lid
van de samenleving. Men zoekt een positief aangrijpingspunt. Zo krijgen mensen de