Management en cost accounting

432
DEEL 4: INFORMATIE VOOR PLANNING, CONTROL EN PRESTATIEMETING
Opbrengsten/kosten per eenheid
B
P
A
O
C D
Q 1
Produktie
Q 2
E
MK S
Marktprijs van
het halffabrikaat
(MO S = P)
NMO =MO R – MK R
FIGUUR 21A.1 Volkomen concurrentie op de markt voor het halffabrikaat
halffabrikaat, de juiste transferprijs gelijk is aan de externe marktprijs voor dat
halffabrikaat. Deze situatie is weergegeven in figuur 21A.1.
De externe marktprijs voor het halffabrikaat is gelijk aan OP en omdat
verondersteld wordt dat er sprake is van volkomen concurrentie op de externe
markt voor het halffabrikaat, geldt dat de marginale opbrengst van het
halffabrikaat (MO S ) constant is en deze wordt weergegeven door de horizontale
lijn PE. De lijn NMO heeft betrekking op de netto marginale opbrengst van de
afnemende divisie en bestaat uit de marginale opbrengst van de afnemende divisie
(MO R ) minus de marginale conversiekosten (MK R ), maar houdt geen rekening met
de transferprijzen die moeten worden betaald door de afnemende divisie.
De transferprijs zal identiek zijn aan de marktprijs die geldt op de markt voor
het halffabrikaat, waar volkomen concurrentie heerst, en die is dus gelijk aan OP.
Bij deze transferprijs zal de afnemende divisie OQ 1 hoeveelheden (het punt waar
de netto marginale opbrengst gelijk is aan de transferprijs) van het halffabrikaat
willen verwerken tot eindproduct en het zal haar niet uitmaken of deze
halffabrikaten intern worden geleverd of dat ze die op de externe markt moet
inkopen. Ook voor de leverende divisie maakt het niets uit of ze haar
halffabrikaten intern levert of op de externe markt verkoopt. De leverende divisie
wil echter wel een totale hoeveelheid OQ 2 verkopen en ze zal een extra hoeveelheid
Q 1 Q 2 extern verkopen als ze de hoeveelheid OQ 1 intern levert. (De totale
hoeveelheid OQ 2 bevindt zich op het punt waar de marginale kosten van de
leverende divisie (MK S ) gelijk zijn aan haar marginale opbrengsten (MO S )). Uit de
grafiek kunt u opmaken dat de netto marginale opbrengst voor de onderneming
als geheel gelijk is aan BCDE en de meest winstgevende productie vinden we daar
waar de marginale kosten van de onderneming deze lijn snijden in het punt D.
Hiervoor is een productie nodig gelijk aan OQ 2 en dit is gelijk aan de hoeveelheid
die wordt geproduceerd door de afnemende divisie.
Een transferprijs van OP, die gelijk is aan de marktprijs van het halffabrikaat,
betekent dat de divisies uiteindelijk de voor de onderneming optimale
productieniveaus zullen realiseren, zodat ze vrij zijn te beslissen of ze al dan niet
zaken met elkaar willen doen.