Management en cost accounting

21.1.2 Volkomen concurrentie op markt voor halffabrikaat waarbij rekening
moet worden gehouden met verkoopkosten
Gould (1977) bekijkt de situatie waarin een onderneming transport- en
verkoopkosten moet maken, zodat er verschil ontstaat tussen de netto-ontvangsten
die voortvloeien uit de verkoop van het halffabrikaat op de externe markt, en de
verkoopprijs op de externe markt. Bovendien kan als het halffabrikaat intern wordt
geleverd een deel van de verkoopkosten bespaard worden. Onder deze
omstandigheden kan het voorkomen dat het optimale productiebeleid niet wordt
gerealiseerd, als aan divisies wordt toegestaan elkaars verzoeken tot interne
verhandeling te negeren. Figuur 21.A2 bevat informatie die identiek is aan figuur
21.A1, met uitzondering van het feit dat de marktprijs wordt weergegeven door
twee horizontale lijnen voor de inkoopprijs en de verkoopprijs. Figuur 21A.2(a)
geeft de situatie weer waarin de lijnen NMO en MKS, die de netto marginale
opbrengst, respectievelijk marginale kosten weergeven, elkaar snijden beneden het
punt van de nettoverkoopprijs van het halffabrikaat.
Uit deze figuur kunt u opmaken dat het voor de onderneming goedkoper is
het halffabrikaat zelf te maken, zolang de marginale kosten van de leverende
divisie (MKS) lager liggen dan de inkoopprijs van het halffabrikaat op de externe
markt. Na het punt B is het goedkoper om het halffabrikaat op de externe markt te
kopen. De marginale kosten voor de onderneming als geheel worden weergegeven
door de lijn FBC.
p B
p S
F
Opbrengsten/kosten
per eenheid
O
A A
MKS FIGUUR 21A.2 Volkomen concurrentie op de markt voor het halffabrikaat
Zolang de onderneming een hogere marginale opbrengst kan realiseren door het
halffabrikaat om te zetten in het eindproduct, moet ze het doen. Deze situatie doet
zich voor zolang de lijn NMO, die de netto marginale opbrengst weergeeft, boven
de nettoverkoopprijs van het halffabrikaat ligt. Dit wordt weergegeven door het
lijnstuk AD van de NMO-lijn, wat een productie van OQ 1 eenheden van het
MK S
21 TRANSFERPRIJZEN IN CONCERNS
(a) (b) (c)
Inkoopprijs
B C
pB B C
D
Inkoopprijs
pB B
Inkoop-
P
Verkooprijs
F prijs
Verkooprijs
D
E
Verkooprijs
pS E
F pS C D
G
NMO E
NMO
NMO
Q1 Q2 O Q1 Q2 O
Q
A
433
MK S
Produktie