T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
122<br />
Vakfiyesi bu konuda önem arz etmektedir. Anadolu’daki<br />
Ahilerin XIV. yüzyılda Kur’an tila<strong>ve</strong>t ederek<br />
kutladıkları Muharremin onunda Süleyman<br />
Çelebi’nin XV. yüzyılda yazdığı Mevlid Kitabı olarak<br />
bilinen Vesîletü’n-Necat adlı kitabı okumaları,<br />
Türk örf <strong>ve</strong> âdetlerini benimseyerek örgütlerini<br />
geliştirdiklerini göstermektedir.<br />
Ahiler’in Rebiülev<strong>ve</strong>lin 12. günü Mevlid merasimi<br />
düzenlediklerine dair şimdilik bilgi tespit edilememiştir.<br />
Ancak yılda bir defa şehir <strong>ve</strong>ya kasabanın<br />
dışında toplanılır, değişik oyunlar oynanır,<br />
kuşluk <strong>ve</strong> akşam yemekleri burada bulunanlarla<br />
yenir; ikindiden sonra mevlüd okunur <strong>ve</strong> arkasından<br />
dua edilirdi.<br />
KAYNAKÇA:<br />
Neşat Çağatay, Ahilik Nedir, Ankara 1990, s. 89-90; Ahmet Özel,<br />
“Mevlid”, DİA, XXIX, Ankara 2004, s. 475-479; Mehmet Şeker,<br />
“Mevlid”, (Osmanlılar’da Mevlid Törenleri), DİA, XXIX, Ankara<br />
2004, s. 479-480; İsmail Durmuş, “Mevlid”, (Arap Edebiyatı),<br />
DİA, XXIX, Ankara 2004, s. 480-482; Hasan Aksoy, “Mevlid”,<br />
(Türk Edebiyatı), DİA, XXIX, Ankara 2004, s. 482-484; Nuri Özcan,<br />
“Mevlid”, (Mûsiki), DİA, XXIX, Ankara 2004, s. 484-485; A.<br />
Necla Pekolcay, “Mevlid”, DİA, XXIX, Ankara 2004, s. 485-486.<br />
Yusuf KÜÇÜKDAĞ<br />
MISIR ÇARŞISI<br />
İstanbul Eminönü’nde bulunmakta olup Yeni<br />
Cami Külliyesi’nin bir parçasıdır. Külliyenin inşasına<br />
1598 tarihinde Hassa Baş Mimarı Davud Ağa<br />
tarafından başlanmış; 1663-664 yıllarında Hassa<br />
Baş Mimarı Mustafa Ağa tarafından tamamlanmıştır.<br />
İstanbul’un en büyük ikinci çarşısı olan <strong>ve</strong><br />
Yeni Camiye gelir getirmesi için inşa edilen eser,<br />
1691 <strong>ve</strong> 1940 yıllarında iki büyük yangın geçirmiş<br />
<strong>ve</strong> özgün halini büyük oranda kaybetmiştir. Çarşı<br />
son şeklini 1940 yılında İstanbul Belediyesi tarafından<br />
gerçekleştirilen restorasyonda almıştır. İlk<br />
dönemlerde çarşıya Valide Çarşısı ya da Yeni Çarşı<br />
adı <strong>ve</strong>rilmişse de, daha çok Mısır’dan getirilen<br />
malların satıldığı bir yer olması nedeniyle XVIII.<br />
yüzyılın ortalarından itibaren Mısır Çarşısı olarak<br />
anılmaya başlanmıştır. Çarşıda dükkânlar ilk dönemlerde<br />
aktar <strong>ve</strong> pamukçu esnafına tahsis edilirken,<br />
1970’li yıllardan itibaren aktar dükkânları<br />
hızla azalmış <strong>ve</strong> farklı türde ürün satan esnafın<br />
bulunduğu karışık bir alış<strong>ve</strong>riş merkezi haline<br />
dönüşmüştür.<br />
Genel olarak yapının tamamında taş <strong>ve</strong> tuğla malzemeli<br />
almaşık duvar örgü sistemi kullanılmıştır.<br />
Güney-kuzey <strong>ve</strong> doğu-batı istikametinde uzanan<br />
iki arastanın birleşmesiyle oluşan “L” planlı yapı,<br />
genel özellikleri bakımından daha çok kapalı çarşı<br />
modelindedir. Yapı kendine özgü mimari tasarımlar<br />
barındırsa da genel olarak Osmanlı arastaların<br />
özelliklerini yansıtmaktadır.<br />
Çarşının bugün bazıları kullanılmayan, ikisi büyük,<br />
dördü daha küçük boyutlarda toplam altı<br />
kapısı bulunmaktadır. İki sokağın başlangıcındaki<br />
büyük kapılar ana giriş şeklinde tasarlanırken, alt<br />
bölümü revaklı dükkânlar, üst bölümü kubbeyle<br />
örtülü depolardan oluşan iki katlı yapılar olarak<br />
biçimlendirilmiştir. Dükkânlar arasında kalan<br />
sokak kısımları, yüksek tutulmuş, sivri kemerli<br />
tonoz örtülerle kapatılmıştır. Tonozların üzengi<br />
noktasının hemen üzerine açılan dikdörtgen formlu<br />
pencerelerle sokağın aydınlatılması sağlanmıştır.<br />
Sokakların birleşim noktasında çapraz tonoz<br />
ile örtülü bir dua meydanı bulunmaktadır. Burada<br />
duvara asma bir ezan yeri yerleştirilmiştir.<br />
“L” formunu oluşturan iki bölüm, birçok bakımdan<br />
benzerlik gösterirken farklı olan noktaları da<br />
bulunmaktadır. Kuzey-güney istikametinde uzanan<br />
bölüm oldukça simetrik bir plana sahipken,<br />
doğu-batı yönünde uzanan bölümde aynı simetri<br />
söz konusu değildir.<br />
Çarşının kuzey-güney istikametinde uzanan bölümü,<br />
diğer bölüme oranla daha uzun tutularak, her<br />
bir kolda yan yana sıralı 23 adet olmak üzere toplam<br />
46 dükkân yer almaktadır. Tamamının üzeri<br />
kubbe ile örtülü kare planlı dükkânların cephesi<br />
sokaktan içe doğru girintilidir.<br />
Doğu-batı istikametinde uzanan kısa bölümü,<br />
her bir kolda yan yana sıralı 18 olmak üzere toplamda<br />
36 dükkâna sahiptir. Sokağın güneyindeki<br />
dükkânlar kare planları <strong>ve</strong> kubbeli örtüleriyle,