T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
uzun sokaktaki dükkânlarla aynı özellikteyken,<br />
kuzey kanattaki dükkânlarda aynı durum söz konusu<br />
değildir. Kuzeydeki dükkânlar çift sıralıdır.<br />
Sokağa açılan dükkânların dış duvarına bitişik<br />
olarak yapılan ikinci sıra dükkânlar, sokaktan<br />
tamamen bağımsız olup, dükkânların girişi dışarıdandır.<br />
Önceleri farklı bölümler şeklinde tasarlanan<br />
bu dükkânların arasındaki duvarlar kaldırılarak<br />
bütüncül geniş mekânlar elde edilmiştir.<br />
Örtü sistemi olarak bu bölümdekiler diğerlerinden<br />
farklı olarak tonoz ile kapatılmıştır.<br />
“L” formunu oluşturan her iki sokağın kesişme bölgesindeki<br />
dua meydanın etrafında, kubbeli olanlarla<br />
benzer özellikte altı dükkân daha yer alır.<br />
Bunlarla birlikte çarşıda toplamda 88 adet dükkân<br />
bulunmaktadır.<br />
KAYNAKÇA:<br />
Turhan Baytop, “Mısır Çarşısı”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi,<br />
V, İstanbul 1996, s.449-450; Ahmet Vefa Çobanoğlu, “Yeni<br />
Cami Külliyesi”, DİA, XLIII, İstanbul 2013, s. 441; Doğan Kuban,<br />
İstanbul Yazıları, İstanbul 1998, s. 140-143; Lucienne Thys-Senocak,<br />
“The Yeni Valide MosqueComplex at Eminönü”, Muqarnas XV: An<br />
Annual on the Visual Culture of theIslamic World, (ed. Gülru Necipoglu),<br />
Leiden 1998, s. 58-70; Gündüz Özdeş, Türk Çarşıları, Ankara<br />
1998, s. 80-81 (35-36); Ali Saim Ülgen, “Yeni Cami”, VD, II,<br />
Ankara, 1942, s. 396.<br />
Şükrü DURSUN<br />
MİFTÂHU’D-DEKÂİK FÎ<br />
BEYÂNİ’L-FÜTÜVVE<br />
VE’L-HAKÂİK<br />
Türkçe Fütüv<strong>ve</strong>tnâmeler arasında en fazla nüshasına<br />
rastlanan, fütüv<strong>ve</strong>t erkânı <strong>ve</strong> merasimi hakkında<br />
oldukça zengin içerikli olan eser, Seyyid Muhammed<br />
b. Seyyid Alâuddin el-Hüseyin er-Razavî<br />
(ö. 931/1524-25’den sonra?) tarafından yazılmıştır.<br />
Muhtemelen içeriğinden dolayı Fütüv<strong>ve</strong>tnâme-i<br />
Kebîr adıyla da bilinir.<br />
Fütüv<strong>ve</strong>tnâme’nin mukaddimesinde eserin muhtevasından<br />
bahsedilir. Bu bağlamda fütüv<strong>ve</strong>t erbabı<br />
arasında uygulanan tevbe almak, yol atası <strong>ve</strong> yol<br />
kardeşi edinmek, şedd kuşanmak, şeddin şartları,<br />
erkânı, şakirdi revan etmek, helvayı cefnenin senedi<br />
(delili), erkânı, pişirilmesi, paylaştırılması, bir<br />
şehirden diğer şehre götürülmesi, mahfil ehlinin<br />
birbirinden hak talep etmesi gibi meseleler anlatılır.<br />
Ayrıca fütüv<strong>ve</strong>tin dereceleri, fütüv<strong>ve</strong>te alınmayan<br />
kimseler, kişiyi fütüv<strong>ve</strong>tten düşüren haller,<br />
fütüv<strong>ve</strong>t ehlinin vasıfları, fütüv<strong>ve</strong>t sahibi peygamberler<br />
<strong>ve</strong> Hz. Ali’nin şedd kuşanması, Gadîr-i Hum<br />
olayı çerçe<strong>ve</strong>sinde anlatılır. Eser, sual-cevap faslıyla<br />
bitirilir. Yazar, alana hâkimiyetini göstermek için<br />
merasimlerde çeşitli meslek gruplarıyla ilgili uygulama<br />
farklılıklarını, dualar, tercüman <strong>ve</strong> gülbenklerin<br />
Türkçelerini <strong>ve</strong> bazan da Farsçalarını <strong>ve</strong>rir.<br />
KAYNAKÇA:<br />
Razavî, Miftâhu’d-Dekâik fî Beyâni’l-Fütüv<strong>ve</strong> <strong>ve</strong>’l-Hakâik, Süleymaniye<br />
Ktb. İzmir 337, vr. 67; Hacı Mahmud 2916, vr. 20; Yazma<br />
Bağışlar, 851, vr. 38; Millet Ktb, Ali Emiri, Şerʻiyye 902, vr. 79;<br />
Selim Ağa Ktb. Kemenkeş vr. 94; F. Taeschner, “Futuwwa”, EI 2 ,.<br />
II, 967; Abdulbaki Gölpınarlı, “İslam <strong>ve</strong> Türk İllerinde Fütüv<strong>ve</strong>t<br />
Teşkilatı”, İÜİFM, XI, nr. 1-4, 1949-1950; Neşet Çağatay, Bir Türk<br />
Kurumu Olan Ahilik, Ankara 1989, s. 38-41; Muallim Cevdet, İslam<br />
<strong>ve</strong> Türk Ahiliği: İbn Batûta’ya Zeyl, (çev. C. Yarar), İstanbul 2008;<br />
M. Saffet Sarıkaya, XIII-XVI. Asırlardaki Anadolu’da Fütüv<strong>ve</strong>tnamelere<br />
Göre Dini İnanç Motifleri, Ankara 2002; Rahşan, Gürel,<br />
Razavî’nin Fütüv<strong>ve</strong>t-namesi, Marmara Üni<strong>ve</strong>rsitesi Sosyal Bilimler<br />
Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 1992.<br />
M. Saffet SARIKAYA<br />
MİLLÎ, TARİHÎ, DİNÎ, İÇTİMAÎ,<br />
SİYASÎ, İKTİSADÎ VE İDARÎ<br />
BAKIMLARDAN<br />
ALEVÎLİK, AHÎLİK VE<br />
BEKTAŞİLİK<br />
Cemal Bardakçı tarafından kaleme alınan bu kitap<br />
(Ankara 1950), 104 sayfadan meydana gelir. Eserinde<br />
Alevilik, Bektaşilik <strong>ve</strong> Ahilik konuları üzerinde<br />
duran Cemal Bardakçı, Türklerin eski inanç<br />
sistemi <strong>ve</strong> bu sistemin nitelikleri, Aleviliğin <strong>ve</strong> Kızılbaşlığın<br />
kaynakları, İran <strong>ve</strong> Alevilik propagandası,<br />
Türk Aleviliği ile İran Şiiliği arasındaki farklar,<br />
Ahiliğin özellikleri <strong>ve</strong> sosyal hayatın inşasındaki<br />
rolü, Hacı Bektaş Velî’nin karakteri, fikirleri <strong>ve</strong><br />
söylemleri, Bektaşiliğin tarikat olarak kurulması<br />
<strong>ve</strong> Türk sosyal <strong>ve</strong> dinî hayatındaki etkileri, Aleviler<br />
<strong>ve</strong> Osmanlı Devleti, Aleviler <strong>ve</strong> Alevilerin Atatürk’e<br />
bakış açısı, Türklerde kadınların mevkii, Alevilerde<br />
<strong>ve</strong> Alevi cemlerinde kadınların rolleri hakkındaki<br />
fikir, hatıra <strong>ve</strong> gözlemelerini bir araya getirir.<br />
Eser daha çok Ali Cemal Bardakçı ile Nevşehir’in<br />
123
Change language