T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
(trc. Mürsel Öztürk), Ankara 1996, I-II, bk. İndeks; Reşîdüddin<br />
Fazlullâh-ı Hemedânî, Sevânihu’l-efkâr (nşr. Muhammed Takî<br />
Dânişpejûh), Tahran 1358/1979, s. 207; Kerîmüddin Mahmud-ı<br />
Aksarayî, Müsâmeretü’l-ahbâr, (trc. Mürsel Öztürk), Ankara<br />
2000, bk. Dizin; Hamdullah Müstevfî, Nuzhetu’l-kulûb (nşr. G. Le<br />
Strange), Leiden-London 1915, s. 99; Elvan Çelebi, Menâkıbu’l-<br />
Kudsiyye fî Menâsıbi’l-Ünsiyye, (haz. İ. E. Erünsal - A.Y. Ocak),<br />
İstanbul 1984, s. 102; Aziz b. Erdeşir-i Esterâbâdî, Bezm u Rezm<br />
(trc. Mürsel Öztürk), Ankara 1990, s. 93, 131, 358, 361-362, 367,<br />
425; Firdevs-i Rûmî, Manzûm Hacı Bektâş Veli Vilâyetnâmesi, (nşr.<br />
Bedri Noyan), Aydın 1986, s. 191; İbrahim İsmail, Türkiye’nin<br />
Sıhhî-i İçtimâ‘î Coğrafyası, Kırşehir Vilâyeti, İstanbul 1341/1925;<br />
Cevat Hakkı Tarım, Kırşehir Tarihi Üzerinde Araştırmalar, I, Kırşehir<br />
1938; Cevat Hakkı Tarım, Tarihte Kırşehri-Gülşehri, Babailer-Ahiler<br />
-Bektaşiler, İstanbul 1948; Ahmet Temir, Kırşehir Emiri<br />
Caca Oğlu Nur el-Din’in 1272 Tarihli Arapça-Moğolca Vakfiyesi,<br />
Ankara 1959; Eduard von Zambaur, Die Münzprägungen des<br />
Islams (nşr. Peter Jaeckel), Wiesbaden 1968, s. 192, 210; Franz<br />
Taeschner, “Kırşehir, ein altes Kulturzentrum aus spat-und nachseldschukischer<br />
Zeit”, Necati Lugal Armağanı, Ankara 1968, s.<br />
577-592; İlhan Şahin, “Şeyh Süleyman-ı Türkmânî Zaviyesinin<br />
Vakıflarına Dair”, XX. Ahilik Bayramı Kongresi Tebliğleri, 1 Eylül<br />
1984 Kırşehir, Ankara 1985, s. 57-63; İlhan Şahin, “Osmanlı<br />
Devrinde Kırşehir’in Sosyal <strong>ve</strong> Demografik Tarihi (1485-1584)”,<br />
Türk Kültürü <strong>ve</strong> Ahilik, XXI. Ahilik Bayramı Sempozyumu Tebliğleri:<br />
13-15 Eylül 1985, Kırşehir, İstanbul 1986, s. 227-233; İlhan<br />
Şahin, “Osmanlı Devrinde Ahi Evran Zaviyesinin Husûsiyetine<br />
Dâir Bazı Mülahazalar <strong>ve</strong> Vesikalar”, Ahilik <strong>ve</strong> Esnaf, Konferanslar<br />
<strong>ve</strong> Seminer, İstanbul 1986, s. 159-174; İlhan Şahin, “Kırşehir<br />
Tarihinin Bazı Meselelerine Dair”, II. Uluslararası Ahilik Kültürü<br />
Sempozyumu Bildirileri: 13-15 Ekim 1999, Kırşehir, Ankara 1999,<br />
s. 277-283; İlhan Şahin, “Ahi Evrân Vakfiyyesi <strong>ve</strong> Vakıflarına<br />
Dair”, Türklük Araştırmaları Dergisi, S. 1 (İstanbul 1985), 325-<br />
341; Erdoğan Merçil, Türkiye Selçukluları’nda Meslekler, Ankara<br />
2000, bk. İndeks; Coşkun Çakır, Tanzimat Dönemi Osmanlı Maliyesi,<br />
İstanbul 2001, s. 47, 241; Ali Saim Ülgen, “Kırşehir’de Türk<br />
Eserleri”, VD, II, Ankara 1942, 253-261; Halim Baki Kunter, “Kitabelerimiz”,<br />
VD, II (1942), s. 431-436; W. Ruben, “Kırşehir’in<br />
Dikkatimizi Çeken San’at Âbideleri” (trc. A. İtil), Belleten, XI/44<br />
(1947), 603-640; XI/45 (1948), 173-193; Meir Zamir, “Population<br />
Statistics of the Ottoman Empire in 1914 and 1919”, Middle Eastern<br />
Studies, 17/1, London 1981, s. 91, 102; Philip Remler, “New<br />
Light on Economic History from Ilkhanid Accounting Manuals”,<br />
Studia Iranica, XIV (1985), 157-177; Besim Darkot, “Kırşehir”,<br />
İA, VI, 764-767; Franz Taeschner, “Kırshehri”, EI 2 , New edition,<br />
V, 172-173.<br />
Eserde yayımlanan belgeler arasında ilk dikkati<br />
çeken 676 (1277) tarihli Ahi Evran Zaviyesi vakfiyesidir.<br />
Vakfiyede vakfın kuruluşu, vâkıfın şartları,<br />
vakfedilen köyler <strong>ve</strong> mezraalar yer almakta <strong>ve</strong><br />
en sonunda ise “şühûdü’l-hâl” olarak bilinen şahitler<br />
bulunmaktadır. Şecereler arasında ise Ahi<br />
Evran’ın soyundan gelen Ahi Musa, Ahi Sinan gibi<br />
kimselerin adları, meslekleri <strong>ve</strong> pîrleri yazılıdır.<br />
Eserde yer alan üç berat ise Kırşehir’deki Caca<br />
Bey, Ahi Evran Zaviyesi <strong>ve</strong> Şah Mehmed vakfıyla<br />
ilgilidir.<br />
Eserde belgelerin sadece transkripsiyonu <strong>ve</strong> sadeleştirilmesi<br />
değil, fotokopilerinin de bir bütünlük<br />
içinde <strong>ve</strong>rilmesi, metinlerin hem kolay anlaşılması<br />
hem de tahkiki için araştırıcılara kolaylık sağlayacak<br />
niteliktedir.<br />
M. Murat ÖNTUĞ<br />
KIZLARAĞASI HANI<br />
ARASTASI<br />
İzmir Kemeraltı’nda Halimağa Çarşısı’ndan Hisarönüne<br />
giden yol güzergâhında yer almaktadır.<br />
Kitâbesine göre 1156 (1743) tarihinde hem III.<br />
Ahmed (1703-1730) hem de I. Mahmud’a (1730-<br />
1754) hizmet eden Kızlarağası Hacı Beşir Ağa tarafından<br />
yaptırılan <strong>ve</strong> günümüze gelebilen nadir<br />
örneklerden biridir.<br />
İlhan ŞAHİN<br />
KIRŞEHİR MÜZESİ’NDEKİ<br />
AHİLİK BELGELERİ<br />
(AHİ ŞECERENÂMELERİ,<br />
BERATLAR, VAKFİYELER)<br />
Kırşehir Müzesi’nde Ahilere ait şecerenameler,<br />
beratlar <strong>ve</strong> vakfiyelerin tıpkıbasımları, transkripleri<br />
<strong>ve</strong> sadeleştirilmesiyle oluşan <strong>ve</strong> yayınlanan<br />
(Kırşehir 2008) bu eser, M. Fatih Köksal, Orhan<br />
Kurtoğlu, Hasan Karaköse <strong>ve</strong> Özer Şenödeyici<br />
tarafından hazırlanmıştır. Yayınlanan bu eserde<br />
toplam belgelerin sayısı 12’dir. Bunların altısı<br />
Ahi şecerenamesi, üçü vakfiye <strong>ve</strong> üçü berattır. Şecerenamelerden<br />
biri Farsça, vakfiyelerin tamamı<br />
Arapça, diğer belgeler Osmanlıcadır.<br />
Arastasının alt katta bünyesi içinde kurgulandığı<br />
iki katlı yapının avlusuna çevresinde yer alan<br />
“U” planlı arastadan üç, sokağa bakan batı cephesinden<br />
bir olmak üzere dört koridorla geçiş<br />
sağlanmıştır. Yapının ana cephesini oluşturan batı<br />
cephesinde, ikisi arastaya <strong>ve</strong> biri avluya geçişi sağlayan<br />
açıklıklar, üzerlerinde taş konsollarla desteklenen<br />
birer çıkma ile vurgulanmıştır. Üst kata<br />
69