T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
sekiz ana başlık <strong>ve</strong> 319 sayfadan oluşur. Girişte,<br />
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde yaşanan<br />
iktisadî gelişmeler, Osmanlı malî, iktisadî yapısını<br />
etkileyen süreç, Balta Limanı <strong>Ticaret</strong> Antlaşması,<br />
Osmanlı sanayileşme hamlesi, Islah-ı<br />
Sanayi Komisyonu <strong>ve</strong> 1863 Uluslararası Sultanahmet<br />
Fuarı, dış borçlar, Düyun İdaresi, demiryolları,<br />
para düzeni, Kapitülasyonlar gibi iktisadî<br />
hayatı doğrudan ilgilendiren konular hakkında<br />
bilgi <strong>ve</strong>rilir.<br />
Fotoğraf albümü olarak seyreden ilk kısım, tarım<br />
<strong>ve</strong> hayvancılıkla; ikinci kısım, ticaretle ilgilidir.<br />
De<strong>ve</strong>lerden oluşan ticaret kervanlarının, tren<br />
hatları dışında ticareti sırtladığı dönemlerden<br />
fotoğraflar yanında, çarşı-pazar fotoğrafları <strong>ve</strong>rilir.<br />
Ayrıca dünyanın ilk kapalı alış-<strong>ve</strong>riş merkezi<br />
olan Kapalıçarşı’ya özel bir yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
Meslekî Eğitim kısmında, 1773’te Mühendishane-i<br />
Bahri-i Hümayun, 1795’te Mühendishane-i<br />
Berri-i Hümayun gibi okulların açılmasından<br />
sonra yurdun değişik yerlerinde kurulan<br />
ziraat <strong>ve</strong> sanayi mektepleri yanında, 1911’de<br />
çalışmalarına başlanan Yeşilköy Tayyare Mektebi<br />
fotografları yer alır. Kitabın tesisler kısmında,<br />
baraj, bend, su-yel değirmeni gibi tesislerin fotoğrafları<br />
sunulur. Devamında kömür işletmeleri,<br />
Musul’daki petrol gölcükleri yer alır. Bu arada<br />
II. Abdülhamid’in 1898-1899’da yayınladığı<br />
fermanla, Musul <strong>ve</strong> Kerkük petrol arazilerini<br />
Hazine-i Hassa’ya devretmesi gibi önemli konulara<br />
yer <strong>ve</strong>rilir.<br />
Caner ARABACI<br />
OSMANLI’DAN<br />
CUMHURİYET’E ESNAF VE<br />
TİCARET<br />
15 Ekim 2010 tarihinde Yıldız Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesi<br />
Atatürk İlkeleri <strong>ve</strong> İnkılâp Tarihi Bölümü tarafından<br />
düzenlenen sempozyuma sunulan bildirilerin<br />
metnini ihtiva eden bu eser, IX+228 sayfa<br />
<strong>ve</strong> on makaleden oluşur. Kitapta Yavuz Cezar’ın<br />
Osmanlı İmparatorluğunda ticaretin maddi unsurları;<br />
Cengiz Kırlı <strong>ve</strong> Betül Başaran’ın niceliksel<br />
<strong>ve</strong> niteliksel olarak İstanbul esnafı; Nalan Tuna’ın<br />
Yeniçeri-Esnaf ilişkisi; Aziz Tekdemir’in <strong>Ticaret</strong><br />
Nezareti <strong>ve</strong> idarî birimleri; Alp Yücel Kaya’nın<br />
İzmir’deki ticaret hayatı <strong>ve</strong> tüccarların durumu;<br />
Cihan Osmanağaoğlu Karahasanoğlu’nun, zimmî<br />
esnaf <strong>ve</strong> tacirlerin, yabancı devlet vatandaşlığı;<br />
Fehmi Yılmaz’ın İstanbul’da tütüncü esnafı; Sacit<br />
Kutlu’nun İttihat <strong>ve</strong> Terakki Cemiyeti <strong>ve</strong> Esnaf<br />
Örgütleri; Arzu Terzi’nin Osmanlı Devleti’nin Mütareke<br />
Dönemi fiyat politikaları <strong>ve</strong> Nevin Coşar’ın<br />
Osmanlı’dan Cumhuriyete tüketim alışkanlıkları<br />
ile ligili yazıları yer alır.<br />
Yaşar SEMİZ<br />
OSMANLILARDA NARH<br />
MÜESSESESİ VE 1640<br />
TARİHLİ NARH DEFTERİ<br />
Osmanlı iktisat, esnaf, kültür <strong>ve</strong> medeniyet tarihinin<br />
önemli kaynaklarından biri, narh defterleridir.<br />
Mübahat S. Kütükoğlu tarafından yayımlanan<br />
bu eser (İstanbul 1983), Osmanlı narh<br />
müessesesi <strong>ve</strong> 1640 tarihli narh defteri metninin<br />
neşrini ihtiva eder. Bu bağlamda eser, Giriş <strong>ve</strong><br />
Metin kısmından meydana gelir.<br />
Eserin Giriş kısmında narh müessesesi ele alınır.<br />
Burada önce narhın tarifi, İslâmda <strong>ve</strong> Osmanlılarda<br />
narh, narhın tespiti, tatbiki <strong>ve</strong> teftişine yer<br />
<strong>ve</strong>rilir. Bunun akabinde üretilen, imal edilen <strong>ve</strong><br />
satışa sunulan malların tâbi olduğu esasları belirten<br />
ihtisab kanunnâmeleri <strong>ve</strong> malların fiyatlarını<br />
belirten narh defterlerinin özellikleri bulunur.<br />
Daha sonra ise 1640 tarihli Narh Defteri’nin<br />
nüshaları, nüshaların mukayesesi, hem fiat hem<br />
de kültür <strong>ve</strong> medeniyet tarihi bakımından defterin<br />
değerinin belirtilmeye çalışıldığı genişçe bir<br />
tahlil kısmı yer alır. Burada neşredilen narh defterine<br />
dayanarak esnaf grupları <strong>ve</strong> ustalar ile mal<br />
<strong>ve</strong> hizmetlerin tasnif edilerek <strong>ve</strong>rildiği dikkati<br />
çekiyor.<br />
Eserin ikinci kısmını, 1640 tarihli Narh<br />
Defteri’nin Metin kısmı teşkil eder. Metin, iki<br />
nüshanın mukayesesi ile meydana getirilmiş <strong>ve</strong><br />
nüshalar arasındaki farklar dip notlarında gösterilmiştir.<br />
Metnin sonuna metinde geçen madde<br />
adlarıyla tabirlerin manalarını ihtiva eden bir de<br />
sözlük eklenmiştir. En sona ise eserde faydalanmayı<br />
daha da kolaylaştırmak için analitik bir indeks<br />
konmuştur.<br />
Yayınlanacak narh defterleri için örnek bir çalış-<br />
191
Change language