T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
302<br />
Esnaf Odaları <strong>ve</strong> <strong>Ticaret</strong> Borsaları Nizamnâmesi<br />
de çıkarılır.<br />
Kanuna göre, meslek kuruluşları, meslek hizmetlerini<br />
görmek, hükmi şahsiyeti haiz olmak<br />
üzere, iktisadî ihtiyaçların gerekli kıldığı yerlerde<br />
<strong>Ticaret</strong> Vekilliği (Bakanlık) tarafından kurulacak,<br />
çalışma esasları <strong>ve</strong> tatbikata ait hükümler,<br />
<strong>Ticaret</strong> <strong>Bakanlığı</strong>nca nizamnâme ile tayin olunacaktı.<br />
Kanunla odalarda meslek heyetleri, oda <strong>ve</strong><br />
borsa meclisleri <strong>ve</strong> idare heyetleri gibi üç temel<br />
organ oluşturuluyor. Fakat umumi kâtip <strong>ve</strong> icabında<br />
bir umumî kâtip muavini, <strong>Ticaret</strong> <strong>Bakanlığı</strong><br />
tarafından tayin edilecek, tayin edilen genel<br />
sekreter kurum içinde <strong>Ticaret</strong> <strong>Bakanlığı</strong>nı temsil<br />
edecektir. Oda kurumlarının kararları genel sekretere<br />
gelecek, o da bakanlığa bildirecektir. İtiraz<br />
vb. dosyalar konusunda <strong>Ticaret</strong> <strong>Bakanlığı</strong>, bir<br />
hafta içinde itirazı inceleyip karar <strong>ve</strong>rir. Verdiği<br />
karar “kesin <strong>ve</strong> değiştirilemez”dir. 1943 yasal<br />
düzenlemeleri, odaları birer resmî kurum haline<br />
getirmiştir. II. Dünya Savaşı’ndan sonra gelişen<br />
daha liberal atmosfer, savaş yıllarının âdeta boğan<br />
uygulamalarına karşı tepki doludur. 1948<br />
Türkiye İkinci İktisat Kongresi’nde açık eleştiriler<br />
dile getirilir. Odaların yönetiminin, üyelerinin<br />
hür iradeleri ile oluşturulması talep edilmektedir.<br />
8 Mart 1950 tarihinde 5590 sayılı <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong><br />
Sanayi Odaları Kanunu kabul edilir. Yeni kanun,<br />
ticaret <strong>ve</strong> sanayi odalarının, bulunduğu yerde<br />
tüccar <strong>ve</strong>ya sanayicilerinin yüzde 60’ının müracaatı<br />
ile açılma, ayrı ayrı teşekkül etme hükmü<br />
getirmektedir. Genel kâtip, yönetim kurulunca<br />
tayin edilecek, iktisat fakültesi <strong>ve</strong>ya yüksek ekonomi<br />
<strong>ve</strong> ticaret okulu mezunu olacaktır. Savaş<br />
yılları hükümlerini biraz esneten kanunun 1951<br />
tarihli odalar tüzüğü ile uygulama yönü şekillendirilir.<br />
KAYNAKÇA:<br />
İstanbul <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong> Sanayi Odası Eylül 1923-Mayıs 1926 Faaliyet<br />
<strong>ve</strong> Uygulamalarına Dair Genel Rapor, (çev. Süreyya Atilla Sağlamçubukçu-Ali<br />
Ulusoy, ed. Ali Yılmaz), İstanbul 2011, s. 11, 15,<br />
383-393; Murat Koraltürk, Türkiye’de <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong> Sanayi Odaları<br />
(1880-1952), İstanbul 2002, s. 12-14, 21, 27-31, 36, 53; Reşat<br />
Ekrem Koçu, Tarihte İstanbul Esnafı, İstanbul 2002, s. 83, 206,<br />
214; Ufuk Gülsoy-Bayram Nazır, Türkiye’de <strong>Ticaret</strong>in Öncü Kuruluşu<br />
İstanbul <strong>Ticaret</strong> Odası 1923-1960, İstanbul 2012, s. 13, 19,<br />
137-151, 154-159; Caner Arabacı, Geçmişten Günümüze Konya<br />
<strong>Ticaret</strong> Odası 1882-1999, Konya 1999, s. 69-91, 116-124.<br />
Caner ARABACI<br />
TKY VE TARİHTEKİ BİR<br />
UYGULAMASI AHİLİK<br />
Muhittin Şimşek tarafından kaleme alınan eser<br />
(İstanbul 2002), girişi takiben üç bölümden oluşmaktadır.<br />
Girişte, toplam kalite yaklaşımı ile<br />
Ahilik kültürünün benzer yönlerinin bulunduğuna<br />
ilişkin kısa bir değerlendirme yapılır. Ahilik<br />
kurumunun meslekî <strong>ve</strong> eğitim yönlerinin ele<br />
alındığı birinci bölümde Ahiliğin tanımı, amacı,<br />
Anadolu’da nasıl ortaya çıktığı, teşkilat yapısı,<br />
Ahi Evran’ın tarihî şahsiyeti <strong>ve</strong> misyonu üzerinde<br />
durulur. İkinci bölümde kalite <strong>ve</strong> toplam kalite<br />
yönetimi konusuna değinilir. Burada kalite kavramının<br />
tanımı, tarihî gelişimi, kaliteyi etkileyen<br />
temel faktörler <strong>ve</strong> kalite çeşitlerine dair bilgiler<br />
<strong>ve</strong>rilir <strong>ve</strong> bazı değerlendirmelerde bulunulur.<br />
Üçüncü bölümde ise toplam kalite yönetimi ile<br />
Ahi teşkilatının çeşitli yönlerden mukayesesi yapılır.<br />
Bu bağlamda önce Ahilikte kalite <strong>ve</strong> standardizasyon<br />
hususuna değinilir <strong>ve</strong> müteakiben<br />
toplam kalite yönetimi ile Ahiliğin motivasyon,<br />
müşteriye yaklaşım, eğitim, sıfır hata, iş ahlâkı<br />
gibi kavramlar açısından karşılaştırılmasına geçilir.<br />
Son olarak da uluslararası ISO 9000 kalite<br />
gü<strong>ve</strong>nce sistemi ile Ahilikteki mal <strong>ve</strong> hizmet üretimiyle<br />
ilgili nizamlar hakkında açıklamalara yer<br />
<strong>ve</strong>rilir.<br />
İsmail ÇİFTCİOĞLU<br />
TOKAT ŞEHRİNDE ESNAF<br />
TEŞKİLATINA DAİR BİR<br />
ARAŞTIRMA<br />
(1772-1799)<br />
Mehtap Çelik tarafından Ankara Üni<strong>ve</strong>rsitesi<br />
Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeniçağ Tarihi Anabilim<br />
Dalı’nda yüksek lisans tezi olarak yapılan bu<br />
araştırma 51 sayfadır. Tez, yazarın önsözü <strong>ve</strong> girişten<br />
sonra iki bölümden oluşur.<br />
Tezin giriş bölümünde XIV. yüzyılda Kadı Burhaneddin<br />
Ahmed Beyliği’nden sonra Osmanlı<br />
yönetimine giren Tokat’ın idarî konumu belirtilir.<br />
Tarihin her devrinde Anadolu’nun en önemli<br />
güzergahlarından birinde bulunmasından dolayı
Change language